Σάπες Ροδόπη: Η απειλή της εξόρυξης χρυσού είναι εδώ

Η απειλή της εξόρυξης χρυσού στην Ροδόπη είναι ξανά εδώ. Εν καιρώ οικονομικής κρίσης, μάλιστα, πολλοί μπορεί να θεωρήσουν «δελεαστική» μία τέτοια επένδυση, η οποία αναμένεται να έχει καταστροφικές επιπτώσεις για το περιβάλλον, όπως αποδείχθηκε από το πρόσφατο παράδειγμα των μεταλλίων Κίρκης, μία «ανάσα» μακριά από το νομό Ροδόπης.


Σύμφωνα με πληροφορίες του «Χρόνου» την Τετάρτη 5 Ιουνίου συζητήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας και τελούμε εν αναμονή της έκδοσης απόφασης, η αίτησης ακυρώσεως που κατέθεσε η «Μεταλλευτική Θράκης Ερευνών & Εκμετάλλευσης Α.Ε.» με έδρα στην Αθήνα.

Η αίτηση ακυρώσεως κοινοποιήθηκε στον Δήμο Μαρωνείας – Σαπών και στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, και στρέφεται κατά της απόφασης του συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας – Θράκης, με την οποία απερρίφθη το αίτημα για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων του έργου «Ερευνητικό πρόγραμμα στον κεντρικό τομέα του Δημόσιου Μεταλλευτικού χώρου Ε5 Περιφέρειας Ροδόπης» που υπέβαλε η «Μεταλλευτική Θράκης Α.Ε.», κατά κάθε συναφούς πράξης ή παράλειψης της διοίκησης, καθώς και κατά του Ελληνικού Δημοσίου, όπως εκπροσωπείται νόμιμα από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Η εταιρεία,  μάλιστα, υποστηρίζει, ότι ο συντονιστής της Αποκεντρωμένης, με παράνομη αιτιολογία, απέρριψε το αίτημα για την χορήγηση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων.

Και τούτο διότι, πάντα σύμφωνα με την αίτηση ακυρώσεως που κατατέθηκε, τόσο η προσβαλλόμενη απόφασή του, όσο και οι γνωμοδοτήσεις του οικείου ΠΕ.Σ.Π.Α. του περιφερειακού συμβουλίου και του δημοτικού συμβουλίου Μαρωνείας – Σαπών στις οποίες παραπέμπει, δεν αιτιολογούνται με σκέψεις σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του υπό αδειοδότηση ερευνητικού προγράμματος και την πληρότητα και αρτιότητα της υποβληθείσας Μ.Π.Ε., αλλά περιλαμβάνουν μόνον κρίσεις σκοπιμότητας σχετικά με την εξόρυξη χρυσού από το μεταλλείου Σαπών.

Ηχηρό το όχι από το δημοτικό συμβούλιο

Το δημοτικό συμβούλιο Μαρωνείας – Σαπών, με πρόσφατη απόφασή του, είχε διατρανώσει την κάθετη αντίδρασή του σε οποιαδήποτε δραστηριότητα σχετίζεται με την μεταλλουργία του χαλκού και του χρυσού στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Μαρωνείας – Σαπών, χαρακτηρίζοντας επικίνδυνη και συνεπώς ανεπιθύμητη.

Επίσης, συγκεκριμένα, είχε ζητήσει από την κυβέρνηση, τα κόμματα και τους συλλογικούς φορείς, να σεβαστούν αυτή την απόφαση και να μην βάλουν την ευρύτερη περιοχή του Δήμου Μαρωνείας – Σαπών σε περιπέτειες, διότι ο πλούτος αυτής της περιοχής πρωτίστως είναι οι άνθρωποι και το περιβάλλον. Επί του θέματος, ειδικά, είχε εκφράσει την κατηγορηματική αντίθεσή του στο ερευνητικό πρόγραμμα της Μεταλλευτικής Θράκης Α.Ε., την οποία θεωρεί ανεπιθύμητη στον τόπο και είχε καλέσει όλους τους δημότες να βρίσκονται σε αγωνιστική εγρήγορση, η ένταση της οποίας θα αποτρέψει την όποια σκέψη ανοίγματος της καταστροφικής κερκόπορτας στον Δήμο Μαρωνείας – Σαπών.

Ο «κακός δαίμονας» της Κίρκης

Κι αν οι απόψεις περιβαλλοντολόγων και επιστημόνων γύρω από τις καταστροφικές συνέπειες που θα είχαν οι εξορυκτικές δραστηριότητες στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Μαρωνείας – Σαπών, δε λένε κάτι σε πολλούς, μπροστά σε ένα προσωρινό οικονομικό όφελος, το πρόσφατο παράδειγμα των μεταλλίων Κίρκης, μία «ανάσα» από τις Σάπες, πρέπει να αποτελεί οδηγό …προς αποφυγή για όλους μας.  Εγκατάλειψη, υποβάθμιση, περιβαλλοντική καταστροφή και εντέλει όχι μόνο απουσία οικονομικού κινήτρου αλλά και ζημία στα οικονομικά, καταγράφονται στα μεταλλία Κίρκης ν. Έβρου. Πριν μερικούς μήνες, μάλιστα, με Κοινή Υπουργική Απόφαση Γιώργου Σταθάκη και Σωκράτη Φάμελλου εγκρίθηκαν – επιτέλους - τα κονδύλια ύψους 5,5 εκ. ευρώ, που έχουν εξασφαλισθεί από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ, στο πλαίσιο της «Αποκατάστασης βιομηχανικών χώρων και μολυσμένης γης», για την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς που προκλήθηκε από τη λειτουργία του ανενεργού πλέον μεταλλίου Κίρκης στην Αλεξανδρούπολη.

Το 2004 το μεταλλίο πέρασε στον έλεγχο του Δημοσίου, μετά την κήρυξη ως έκπτωτης της ιδιοκτήτριας εταιρείας για παραβίαση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Έκτοτε, ο χώρος διατηρήθηκε ως ανενεργό δημόσιο μεταλλίο, που ρύπαινε επί χρόνια την ευρύτερη περιοχή, χωρίς ωστόσο να αναληφθεί ουδεμία πρωτοβουλία αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς που είχε προκληθεί. Πρόκειται για μια έκταση 118.000 στρεμμάτων κυρίως στο ν. Έβρου, με 8 λίμνες-τέλματα πλήρη τοξικών αποβλήτων που επηρεάζουν τα διερχόμενα ρέματα.

Ένα ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο είναι ότι η περιοχή του ανενεργού μεταλλείου βρίσκεται εντός περιοχής του εθνικού καταλόγου του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου NATURA 2000 και συγκεκριμένα εντός της Ζώνης Ειδικής Προστασίας για την ορνιθοπανίδα (ΖΕΠ), με την επωνυμία «Νότιο Δασικό Σύμπλεγμα Έβρου» και με κωδικό «GR1110009». Τις σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη μη αποκατάσταση των χώρων του μεταλλείου είχαν διαπιστώσει και οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, με αυτοψίες που διενήργησαν το 2016. Από την έκθεσή τους προέκυπτε «ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό περιβαλλοντικό ζήτημα που παραμένει άλυτο επί δέκα και πλέον χρόνια, με βασικότερη αιτία το υψηλό κόστος αποκατάστασης, παρά τον επείγοντα χαρακτήρα, ο οποίος έχει διαπιστωθεί και τεκμηριωθεί αρμοδίως».

Ο επίλογος αυτής της ιστορίας, μάς βρίσκει ενώπιον μίας περιβαλλοντικής καταστροφής και με το ταμείο να «μπαίνει μέσα» τουλάχιστον κατά 5,5εκ. ευρώ. Εύλογα, λοιπόν, έρχεται το ερώτημα: Θέλουμε αυτή την καταστροφή στο «σπίτι» μας;