Σελίδες

Πέμπτη 5 Ιουνίου 2025

Ο Πειραιάς είναι πόλη – όχι “πύλη”

Ο Πειραιάς είναι Πόλη κι όχι πύλη και σταθμός των συμφερόντων.

Τους τελευταίους μήνες, το Παρατηρητήριο Πειραϊκής έχει οργανώσει 10 κινητοποιήσεις κατοίκων με αποκλεισμούς της Πύλης Ε12 και των γύρω δρόμων.

Με την άφιξη δύο μεγάλων κρουαζιερόπλοιων, παραλύουν οι δρόμοι του λιμανιού και του Πειραιά. Η ροή χιλιάδων επιβατών μέσα από την πλατεία Λιοντάρι του Χατζηκυριακείου φρακάρει την κίνηση στην  Ακτή Μιαούλη, και η κίνηση των κατοίκων διοχετεύεται μέσω των συνοικιακών με τη συνδρομή τροχονόμου.

Την ίδια στιγμή, η δημοτική αρχή προωθεί σε "αναπλάσεις" με το πρόσχημα της αποθάρρυνσης της χρήσης Ι.Χ. από τους κατοίκους. Στην πραγματικότητα, στοχεύουν στη διευκόλυνση της κρουαζιέρας – ταξί, πειρατικά, μινι βαν και πούλμαν – που έχουν μετατρέψει τις γειτονιές σε σταθμούς..

Το κυκλοφοριακό χάος γύρω από τις πύλες κρουαζιέρας στον Πειραιά είναι ταυτόχρονα και κοινωνικό και πολιτικό πρόβλημα. Ως πολιτικό πρόβλημα απαιτεί απόφαση πολιτικής βούλησης προκειμένου να περιορίσει τις προσεγγίσεις  -εφέτος έχουν προγραμματιστεί 960 προσεγγίσεις έναντι 810 πέρυσι. Είναι πολιτική επιλογή που εξυπηρετεί συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα (λιμενικός οργανισμός, τουρ οπερέιτορς, μεγάλοι μεταφορείς).Οι αναπλάσεις και η μονοδρόμηση των δρόμων που δυσχεραίνουν τη ζωή των κατοίκων, δεν αποτελούν ουδέτερες τεχνικές παρεμβάσεις – είναι πολιτικές αποφάσεις με ταξικά χαρακτηριστικά. 

Η μη επιβολή πλαφόν στις αφίξεις και η απουσία σχεδίου για τη λιμενική κυκλοφορία είναι πολιτική σκοπιμότητα. Εδώ φαίνεται η κατάρρευση της δημοκρατικής λογοδοσίας που είναι  η καρδιά του πολιτικού προβλήματος:

Η δημοκρατική λογοδοσία έχει διαρραγεί καθώς το λιμάνι δεν ανήκει πια στον δημόσιο έλεγχο, αλλά σε ιδιωτικό, ξένο μονοπώλιο από τη στιγμή που ο ΟΛΠ (Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς) ανήκει πλέον κατά πλειοψηφία στη COSCO, κρατική εταιρεία της Κίνας. Ετσι:

Ο  κρίσιμος δημόσιος χώρος (το λιμάνι) έχει παραχωρηθεί σε ιδιωτικά-κρατικά ξένα συμφέροντα.

1. Ο δήμος, οι κάτοικοι, οι ελληνικές αρχές δεν έχουν πλέον ουσιαστικό λόγο στις αποφάσεις για:

  • τον αριθμό των κρουαζιερόπλοιων,
  • τη χρήση των οδικών αξόνων,
  • τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις,
  • την κυκλοφορία στις συνοικίες.


2. Οι αποφάσεις δεν περνούν από τοπική διαβούλευση.
Οι κάτοικοι δεν έχουν φωνή, ούτε καν τυπικά.

Καμία εκλεγμένη αρχή δεν ελέγχει πραγματικά τον σχεδιασμό του λιμένα (ούτε η δημοτική αρχή, ούτε το Υπουργείο Περιβάλλοντος σε βάθος χρόνου).

3. Το κράτος παραιτήθηκε από την ευθύνη του.

Δεν επιβάλει όρους ή πλαφόν.

Οι δημόσιες υποδομές (δρόμοι, καθαρισμός, ασφάλεια) εξυπηρετούν πλέον ιδιωτικά κέρδη.

Το Κοινωνικό πρόβλημα που προκύπτει συνίσταται στην 

1. Υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων

Θόρυβος, καυσαέρια, κυκλοφοριακό, αποκλεισμός από δρόμους, δυσκολία πρόσβασης για ασθενοφόρα, πυροσβεστικά. Οι ανισότητες εντείνονται: οι κάτοικοι βιώνουν τις συνέπειες, χωρίς να απολαμβάνουν τα «οφέλη» της τουριστικής ανάπτυξης.

2. Διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής

Οι γειτονιές χάνουν τον δημόσιο χώρο τους. Οι κάτοικοι απομονώνονται, ή εκτοπίζονται. Οι κοινωνικές σχέσεις διαβρώνονται από την αίσθηση ότι η πόλη δεν τους ανήκει πλέον.

3. Ανισόρροπη κατανομή των δημόσιων αγαθών

Η πρόσβαση στους δρόμους, στον καθαρό αέρα, στην ασφάλεια, μετατρέπεται από συλλογικό δικαίωμα σε εμπόρευμα.

Το πρόβλημα ξεκινά από την πολιτική διαχείριση του δημόσιου χώρου και καταλήγει να πλήττει βαθιά τον κοινωνικό ιστό. Δεν είναι μόνο κυκλοφοριακό είναι σύμπτωμα μιας μεγαλύτερης κρίσης: του ποιος αποφασίζει για την πόλη και για ποιους.

 Η επιστροφή του ελέγχου των βασικών υποδομών –όπως το λιμάνι του Πειραιά– στην κοινωνία μπορεί να γίνει μόνο μέσα από πολιτικό αγώνα, νομικά εργαλεία και κοινωνική πίεση. 

Δήμητρα Βήνη, Παρατηρητήριο Πειραϊκής, ergatiki.gr 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου