Πέμπτη 4 Οκτωβρίου 2012

Xρυσός, ένα συνεχές σκάνδαλο του ελληνικού (και όχι μόνο) καπιταλισμού

Με το πρόσχημα της οικονομικής κρίσης και της εθνικής σωτηρίας το ελληνικό κράτος ξεπουλάει τα πάντα στους καπιταλιστές με διαδικασίες φαστ τρακ. Ο νέος αυτός νόμος για την επιτάχυνση των μεγάλων έργων παρακάμπτει τις μέχρι χθες διαδικασίες έγκρισης περιβαλλοντικών μελετών, αποδυναμώνει τα υπάρχοντα καθεστώτα προστασίας της φύσης και κατοχυρώνει την επιδείνωση των εργασιακών συνθηκών.

Αποτελεί ένα ακόμα δώρο των τελευταίων κυβερνήσεων στους καπιταλιστές.Ένα απο τα μεγαλύτερα σκάνδαλα αυτού του ξεπουλήματος είναι η κατασκευή των ορυχείων χρυσού και χαλκού στη Χαλκιδική, αλλά και σε πολλά άλλα τμήματα της Β. Ελλάδας.


Με τις διάφορες εταιρικές εξαγορές, η εταιρεία «Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.», συμφερόντων της ελληνικής κατασκευαστικής εταιρείας «Άκτωρ» και της καναδικής Eldorado Gold, έχει αποκτήσει εκχωρήσεις 264.000 στρεμμάτων σε όλη τη Βόρεια Ελλάδα αλλά και τη Χαλκιδική. Από αυτά, 100.000 στρέμματα είναι κανονικά ενταγμένα στο πρόγραμμα προστασίας Natura 2000, αφού σύμφωνα με τον Μεταλλευτικό Κώδικα ο οποίος ισχύει από την εποχή της χούντας (1973), η μεταλλευτική δραστηριότητα αποτελεί υπόθεση «εθνικής ωφέλειας» και ως τέτοια υπερισχύει κάθε άλλης δραστηριότητας, συμπεριλαμβανόμενης της προστασίας των δασών.

Η αρχική εκχώρηση, αλλά και αρχή του σκανδάλου, αυτής της μεταλλευτικής ζώνης έγινε από τον τότε υφυπουργό Χρήστο Πάχτα (τωρινό δήμαρχο στον Αριστοτέλη, που είναι η συνένωση Αρναίας, Παναγίας και Σταγείρων). Ο Πάχτας έγινε γνωστός τον Ιανουάριο 2004, όταν υποβλήθηκαν από αυτόν δυο “τροπολογίες”: η γνωστή “Τροπολογία Πόρτο Καράς” που ουσιαστικά χάρισε στον Στέγκο 17.000 στρέμματα δάσους της Χαλκιδικής και η άγνωστη “Τροπολογία Ελληνικός Χρυσός” για τη μεταβίβαση των Μεταλλείων Κασσάνδρας στην εταιρία «Ελληνικός Χρυσός Α.Ε.» συμφερόντων Μπόμπολα με αρχικό τίμημα 11.000.000 ευρώ.

Η σημερινή αξία της “επένδυσης” είναι 1,8 δις ευρώ! Η εταιρία δηλαδή πουλήθηκε στο 1/136 της πραγματικής της αξίας, χωρίς να λάβει κανείς υπόψη του ότι τα αποθέματα χρυσού, αργύρου και χαλκού που βρίσκονται στις "περιοχές της" υπολογίζονται (χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί) σε 15 δις ευρώ! Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι ακόμα και αν πραγματοποιηθεί η επένδυση, το ελληνικό κράτος δεν θα αποκομίσει έσοδα διότι βάσει του Μεταλλευτικού Κώδικα, τα δικαιώματα του δημοσίου από μεταλλευτικές εξορύξεις είναι σχεδόν μηδενικά.

Το μοναδικό όφελος είναι περιορισμένες και πρόσκαιρες θέσεις εργασίας σε τοπικό επίπεδο. Στην πραγματικότητα όμως, η σταδιακή και ολοένα αυξανόμενη περιβαλλοντική υποβάθμιση θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη απώλεια θέσεων εργασίας από τις ήδη υπάρχουσες δραστηριότητες στην περιοχή, όπως τουριστικές εργασίες, γεωργία, κτηνοτροφία, μελισσοκομία, αλιεία κ.α.

Οικοσύστημα

Δεν υπάρχει καμία ανάπτυξη και βιώσιμες λύσεις όταν  καταστρέφονται η πανίδα και η χλωρίδα, όταν αποστραγγίζονται τα νερά και δηλητηριάζονται ανεπανόρθωτα με αρσενικό, κυάνιο και θείο, όταν δημιουργούνται τεράστιοι κρατήρες και γιγαντιαίες χαβούζες με τοξικά απόβλητα. Η έναρξη μεταλλευτικών δραστηριοτήτων προϋποθέτει την αποστράγγιση του μεγαλύτερου υδατικού ταμιευτήρα της Χαλκιδικής που βρίσκεται στο σημείο αυτό και την καταστροφή ενός από τα πιο πολύτιμα σε βιοποικιλότητα δασικά οικοσυστήματα στην Ελλάδα.

Αρκεί να πούμε ότι στις τελικές εγκαταστάσεις η ανοιχτή εξόρυξη θα έχει άνοιγμα 700-1000 μέτρα, ενώ θα εξορυχθούν γύρω στους 150 εκατομμύρια. τόνους μεταλλεύματος. Γι’ αυτό άλλωστε ακόμα και η εταιρεία στην περιβαλλοντική της μελέτη κάνει λόγο για «σημαντικές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στο φυσικό περιβάλλον», οι οποίες φυσικά θεωρούνται ασήμαντες μπροστά στα προσδοκώμενα οικονομικά οφέλη.

Μάλιστα, οι προσδοκίες κέρδους από τη λεηλασία του εδάφους και του υπεδάφους της περιοχής είναι τόσο πυρετώδεις που, εν αναμονή και μόνο της υλοποίησης των αναπτυξιακών σχεδίων της «Ελληνικός Χρυσός», έχουν εκτοξευθεί στα ύψη οι μετοχές της μητρικής εταιρείας European Goldfields στα χρηματιστήρια του Καναδά και της Αγγλίας.

Ενάντια στα σχέδια αυτά που απειλούν με αφανισμό την περιοχή τους έχουν ξεσηκωθεί οι κάτοικοι της Μ. Παναγίας και της Ιερισσού, αλλά και κάτοικοι άλλων χωριών της Β.Α. Χαλκιδικής. Ήδη από το 2007, έχουν πραγματοποιηθεί συζητήσεις-εκδηλώσεις στο δάσος των Σκουριών για την αντιμετώπιση του ζητήματος, αλλά και άμεσης δράσης ενάντια στα σχέδια της εταιρείας (όπως η παρεμπόδιση ερευνητικών γεωτρήσεων στο δάσος από κατοίκους της Μ. Παναγίας το 2009).

Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι πρόκειται για μια περιοχή με πλούσια παράδοση σκληρών ταξικών και κοινωνικών αγώνων συνδεδεμένων με την ύπαρξη των μεταλλείων. Μια παράδοση που ξεκινά τη μετεμφυλιακή περίοδο με την απεργία του 1957, την οποία η εταιρεία δε μπορεί να αντιμετωπίσει παρά απολύοντας ένα μεγάλο αριθμό ντόπιων εργατών από το Στρατώνι και αντικαθιστώντας τους με εργάτες από άλλες περιοχές της χώρας.

Συνεχίζεται στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης όταν τα μεταλλεία Κασσάνδρας μετατρέπονται σε μια από τις μεγαλύτερες εστίες εργατικών εξεγέρσεων ενάντια στην κυβέρνηση και τον Μποδοσάκη, για να φθάσει μέχρι τη δεκαετία του ’90 που σημαδεύεται από τον αγώνα των χωριών Ολυμπιάδα και Βαρβάρα ενάντια στην εγκατάσταση μεταλλουργίας χρυσού στην περιοχή τους, έναν σφοδρό, μακρόχρονο κι ανυποχώρητο αγώνα, που θα οδηγήσει τελικά σε ναυάγιο τα σχέδια της τότε ιδιοκτήτριας των μεταλλείων TVX Gold.

Δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί από τους ανθρώπους που βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι με την επαπειλούμενη καταστροφή ανήκουν σε μια γενιά που μεγάλωσε με τις μνήμες της εξέγερσης των μεταλλωρύχων το ’77 και εμπνέεται από τον αγώνα των κατοίκων του Στρυμονικού στη δεκαετία του ‘90.

Από τον αγώνα ενάντια στα φράγματα και την εκτροπή του Αχελώου, μέχρι την αντίσταση στη βιομηχανία του τζόγου στην Πάρνηθα και από τους αγώνες ενάντια στις αιολικές βιομηχανικές ζώνες μέχρι την αντίσταση των ανθρώπων της Κερατέας, οι τοπικές κοινωνίες αντιδρούν, οργανώνονται και υπερασπίζονται τις ζωές τους, το περιβάλλον που ζουν, το μέλλον τους, απέναντι σε ένα σύστημα αδηφάγο, διεφθαρμένο, ταγμένο να υπηρετεί τα κέρδη των λίγων και όχι τις ζωές των πολλών. Θα μας βρουν μπροστά τους, μέχρι να τους ανατρέψουμε ολοκληρωτικά.

Δεν υπάρχουν σχόλια: