Σάββατο 19 Σεπτεμβρίου 2009

Κίνηση για τη σωτηρία της Γκιώνας

Η «Κίνηση για τη σωτηρία της Γκιώνας» δημιουργήθηκε από τους κατοίκους των χωριών της, τον Οκτώβριο 2008. Στην πρώτη ενημερωτική συνάντηση με τους κατοίκους της περιοχής, τα μέλη της διακήρυξαν ότι τα ανέλαβαν αυτήν την πρωτοβουλία διότι δεν ανέχονται πλέον την «ελεύθερη αγορά», να καταστρέφει ελεύθερα, τα δημόσια αγαθά να θυσιάζονται στο βωμό του κέρδους των λίγων, τις κυβερνήσεις να νομοθετούν προς όφελος των εταιρειών και τους αιρετούς να μας εμποδίζουν. Η δημόσια δράση των μελών της είχε ως κύριο αποτέλεσμα να σπάσει το φράγμα της σιωπής που κυριαρχούσε έως εκείνη τη στιγμή. Αυτό όμως ενόχλησε κάποιους οι οποίοι παρακολουθούσαν από κοντά τις εξελίξεις.

Στο χωριό Αποστολιάς του Δήμου Γραβιάς πραγματοποιήθηκε η δεύτερη συγκέντρωση των κατοίκων από τα γύρω χωριά, η οποία αντιμετωπίστηκε με πρωτοφανή αγριότητα, την οποία είχε καλλιεργήσει με διάφορους τρόπους, η εταιρεία, S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε». Χρησιμοποιώντας τη γνωστή μέθοδο «διαίρει και βασίλευε», διέδωσε αβάσιμες και συκοφαντικές φήμες, σύμφωνα με τις οποίες τα αιτήματα των κατοίκων για την προστασία του περιβάλλοντος στη Γκιώνα, θα είχε ως αποτέλεσμα … ν’ απολυθούν οι εργάτες!! Παρέλειψε όμως σκόπιμα να ενημερώσει τους εργαζόμενους στην εταιρεία, ότι επίκεινται απολύσεις, αφού ματαιώθηκε η σύναψη εμπορικής συμφωνίας με τους Σαουδάραβες πελάτες της.


Η πιο δυναμική όμως τρομοκρατική ενέργεια, κατά των κατοίκων πραγματοποιήθηκε λίγους μήνες αργότερα. Συγκεκριμένα στις 30 Μαρτίου 2009 οι «γνωστοί άγνωστοι» έκαψαν το σπίτι του Στέφανου Κόλλια, γνωστού ακτιβιστή, μόνιμου κατοίκου της περιοχής και δραστήριου μέλους της «Κίνησης για τη σωτηρία της Γκιώνας». Ο εμπρησμός αυτός που είχε ως αποτέλεσμα την ολοκληρωτική καταστροφή της μόνιμης κατοικίας του, έφερε στη μνήμη όλων τους εμπρησμούς και τις εκτελέσεις που έκαναν εις βάρος του ελληνικού λαού και κυρίως των αμάχων, οι ναζί γερμανοί κατακτητές το πρώτο εξάμηνο του 1944 και λίγο πριν εγκαταλείψουν την Ελλάδα. Στο νομό Φωκίδας υπάρχουν πολλά τέτοια μαρτυρικά χωριά.





Λεηλατούν την πανέμορφη Γκιώνα

Η Γκιώνα, ένας μεγάλος ορεινός όγκος ύψους 2.510μ. με χαρακτήρα καθαρά αλπικό, θεωρείται το σπανιότερο ορεινό φυσικό οικοσύστημα της Στερεάς Ελλάδας. Ένα μεγάλο τμήμα της Γκιώνας ανήκει στο δίκτυο Natura (2000), για το φυσικό της οικοσύστημα και την σπανιότητα των προστατευόμενων ειδών (προστατευόμενων) που ζουν σε αυτό.

Οι πλευρές της Γκιώνας είναι κατάφυτες από έλατα, οξιές και κέδρους, ενώ στα ξέφωτα υπάρχουν αγριολούλουδα όπως σφεντάμια και αγριοτριανταφυλλιές. Στα δάση της ζουν άγρια ζώα, λύκοι, αγριογούρουνα, ζαρκάδια, αγριόγιδα, ενώ στις απόκρημνες πλαγιές της πετούν σπάνια αρπακτικά πουλιά όπως γυπαετοί και χρυσαετοί. Η Γκιώνα έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία από την άποψη των υδάτινων πόρων, εφόσον στο δυτικό της τμήμα περικλείει και τροφοδοτεί την λεκάνη απορροής του Μόρνου, από τον οποίο υδρεύεται η πρωτεύουσα, αλλά και στην ανατολική της πλευρά η επιφανειακή απορροή των νερών καταλήγει στον ποταμό Κηφισό, ο οποίος εκφορτίζεται στη λίμνη Υλίκη.

Η Γκιώνα είναι ένα βουνό πλούσιο σε κοιτάσματα βωξίτη, που χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη ύλη για την παραγωγή της αλουμίνας και του αλουμινίου. Στην εξόρυξη του βωξίτη στην περιοχή δραστηριοποιούνται εδώ και 70 χρόνια, οι μεταλλευτικές εταιρείες S&B Βιομηχανικά Ορυκτά Α.Ε. συμφερόντων Κυριακόπουλου (παλαιότερα με την ονομασία ΑΦΟΙ ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΙ) και η ΕΛΜΙΝ Α.Ε συμφερόντων Βαρδινογιάννη.

Η εταιρεία «ΕΛΜΙΝ Α.Ε» υπέβαλε πρόσφατα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, για να πραγματοποιήσει 600 περίπου ερευνητικές γεωτρήσεις σε βάθος από 100 μ. έως 300 μ. Ζήτησε να γίνουν γεωτρήσεις σε τμήματα των περιοχών όπου έχει μεταλλευτικά δικαιώματα με οριστικές παραχωρήσεις. Από τα στοιχεία της μελέτης, προκύπτει ότι το σύνολο σχεδόν της περιοχής (πλην ενός μικρού τμήματος), όπου θα γίνουν οι ερευνητικές γεωτρήσεις, βρίσκεται εντός των ορίων των προστατευόμενων περιοχών NATURA 2000 με τους κωδικούς GR 2450002 και GR2450007.
Η ληστρική εκμετάλλευση του βωξίτη, τις τελευταίες δεκαετίες άφησε πίσω της πολλές πληγές και λεηλατημένα τοπία, καθώς η εξορρυκτική δραστηριότητα απλώνεται σε όλο το βουνό και διαρκώς επεκτείνεται ακόμη και σε δασικές περιοχές και σε προστατευόμενες περιοχές Natura. Η εξορυκτική δραστηριότητα στην Γκιώνα, βάζει σε κίνδυνο τα δάση και τα προστατευόμενα είδη, με το εκτεταμένο οδικό δίκτυο προσπέλασης των εξορύξεων, την εκτεταμένη απόθεση «στείρων», την έλλειψη αποκαταστάσεων, τραυματίζοντας την συνέχεια του δάσους και τη λειτουργία της φύσης, δημιουργώντας σεληνιακά τοπία. Αλλά και τα απόβλητα της επεξεργασίας βωξίτη (η ερυθρά ιλύς) που περιέχουν βαρέα μέταλλα και είναι τα πλέον επικίνδυνα, καταλήγουν, παρόλο που απαγορεύεται, από το εργοστάσιο της αλουμίνας στο βυθό του Κορινθιακού κόλπου και θέτουν σε κίνδυνο το θαλάσσιο οικοσύστημα. Κυρίως όμως η εξορυκτική δραστηριότητα βάζει σε κίνδυνο τα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα της λεκάνης απορροής του Μόρνου και του Κηφισού, με επιπτώσεις στο υδρολογικό πρόβλημα της χώρας και του Λεκανοπεδίου της Αττικής.

Με πρόσφατη προκήρυξη διαγωνισμού η Ν.Α. Φωκίδας προϋπολογίζει τη μελέτη αποκατάστασης παλιών εκμεταλλεύσεων στα 288.000 ευρώ ενώ όταν το έργο φτάσει στο στάδιο της πραγματικής υλοποίησης (αποκατάσταση) το προβλεπόμενο κόστος θα ξεπεράσει τα 6 εκατομμύρια ευρώ. Επομένως με τις ευλογίες της πολιτείας και της Νομαρχίας, που επικαλούνται «… έλλειψη νομικής υποχρέωσης τρίτων …», το έργο θα χρηματοδοτηθεί αποκλειστικά από τους φορολογούμενους πολίτες σε μια πραγματικά … πρωτότυπη εκδοχή άσκησης κοινωνικής πολιτικής. Τα δικαιώματα του Ελληνικού Δημοσίου είναι ένα πενιχρό 1% επί του τελικού προϊόντος, μόνο στην περίπτωση που το μεταλλείο είναι σε δημόσια έκταση. Για τα μεταλλεία που βρίσκονται σε ιδιωτικές εκτάσεις, το Δημόσιο δεν εισπράττει δικαιώματα.

Αν υπολογίσουμε τα κίνητρα που δίνονται στις μεταλλευτικές εταιρείες από το κράτος και περιλαμβάνουν συνήθως την παραχώρηση εκτάσεων, προτεραιότητα στη χρήση γης, υπαγωγή σε ειδικό καθεστώς επιδοτήσεων, φορολογικές απαλλαγές, φτηνή ενέργεια και απεριόριστο νερό, όπως και το κόστος της αποκατάστασης που συνήθως πληρώνεται από τα κρατικά ταμεία και είναι η μεγαλύτερη «κρυμμένη» επιδότηση προς τη μεταλλευτική βιομηχανία, τότε όχι μόνο τα οφέλη είναι ανύπαρκτα, αλλά τους πληρώνουμε και από πάνω.

(Ευχαριστούμε τα μέλη της «Κίνησης για τη σωτηρία της Γκιώνας» για το πληροφοριακό υλικό που έθεσαν στη διάθεσή μας).

Δεν υπάρχουν σχόλια: