Το 2023 θα είναι η θερμότερη χρονιά των τελευταίων 125.000 ετών με μέση θερμοκρασία 1,43°C υψηλότερη από την περίοδο 1850-1900, την προβιομηχανική περίοδο αναφοράς, πλησιάζοντας το "εμβληματικό όριο" του +1,5°C της Συμφωνίας του Παρισιού. Για να επιτευχθεί ο στόχος του +1,5°C θα πρέπει η χρήση ορυκτών καυσίμων να μειωθεί περισσότερο από 75% έως το 2050 και να σταματήσει η άντληση νέων αποθεμάτων. Αν συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση, η αύξηση της θερμοκρασίας θα φτάσει τους +3°C μέσα σ' αυτόν τον αιώνα. Και αυτό δεν είναι το "χειρότερο σενάριο" γιατί η χρήση ορυκτών καυσίμων συνεχίζει να αυξάνεται όπως και το κυνήγι νέων κοιτασμάτων.
Η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα (CoP28), που ολοκληρώθηκε στις 13 Δεκεμβρίου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, δεν κατάφερε να δεσμευτεί σε τίποτα που θα μπορούσε να αντιστρέψει αυτή την κατάσταση. Το μόνο που συμφώνησε είναι ότι η επόμενη Διάσκεψη θα γίνει σε ένα ακόμα "πετροκράτος", στο Αζερμπαϊτζάν, όπου η παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου αντιπροσωπεύει το 50% του ΑΕΠ της χώρας και πάνω από το 92% των εσόδων του από τις εξαγωγές.
Η τελική απόφαση της CoP28 «καλεί» τις χώρες να «ξεκινήσουν μια σταδιακή μετάβαση από τη χρήση ορυκτών καυσίμων... [με] τα μεταβατικά καύσιμα [να] μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο στη διευκόλυνση της ενεργειακής μετάβασης διασφαλίζοντας παράλληλα την ενεργειακή ασφάλεια... [και σε] σταδιακή κατάργηση των αναποτελεσματικών επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων που δεν αντιμετωπίζουν την ενεργειακή φτώχεια ή απλώς τις μεταβάσεις, το συντομότερο δυνατό».
Είναι η πρώτη φορά (!) που σε απόφαση κάποιας CoP, εδώ και 30 χρόνια, αναφέρονται τα ορυκτά καύσιμα ως υπεύθυνα για την κλιματική αλλαγή αλλά έχει τόση αξία όσο το χαρτί πάνω στο οποίο είναι γραμμένη. Είναι μία απόφαση προϊόν χυδαίων διαπραγματεύσεων, χωρίς καμία δέσμευση και με πάρα πολλά «παραθυράκια» για την συνέχιση της απρόσκοπτης χρήσης ορυκτών καυσίμων.
Στο προσχέδιο της απόφασης υπήρχε η αναφορά για την «σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων» αλλά αυτή αντικαταστάθηκε με την «σταδιακή μετάβαση», ύστερα από την αντίθεση των πετρελαϊκών χωρών αλλά της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων. Αυτή η «σταδιακή μετάβαση» συνοδεύτηκε με ευχολόγια όπως η «επιτάχυνση τεχνολογιών μηδενικών και χαμηλών εκπομπών, συμπεριλαμβανομένων, μεταξύ άλλων, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, των πυρηνικών τεχνολογιών, της δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα (CCUS) και την παραγωγή υδρογόνου με χαμηλές εκπομπές άνθρακα».
Η αναφορά στο CCUS γίνεται για να μετατοπιστεί το βάρος από την χρήση των ορυκτών καυσίμων στις εκπομπές ρύπων. Είναι το "παραθυράκι" για να συνεχίσουν την επικερδή επιχείρησή τους οι εταιρίες, κρατικές ή πολυεθνικές, ορυκτών καυσίμων. Όμως, η τεχνολογία για το CCUS είναι εξαιρετικά περιορισμένη και ακριβή και, όπως αναφέρει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, «προς το παρόν απέχει πολύ από την απαιτούμενη κλίμακα και δεν παγιδεύει καν όλες τις εκπομπές ρύπων».
Η αναφορά στα «μεταβατικά καύσιμα» αφορά το ορυκτό αέριο. Ουσιαστικά, νομιμοποιεί την καύση αερίου γιατί είναι λιγότερο ρυπογόνο από τον άνθρακα, αν και το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) είναι ακόμη χειρότερο λόγω διαρροών μεθανίου. Οι ΗΠΑ, ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγέας φυσικού αερίου στον κόσμο, σχεδιάζουν μια τεράστια επέκταση του LNG.
Η αναφορά στην σταδιακή κατάργηση των "αναποτελεσματικών επιδοτήσεων" επιτρέπει την απρόσκοπτη συνέχιση των επιδοτήσεων γιατί το τι θεωρείται "αναποτελεσματική επιδότηση" είναι τελείως ασαφές. Οι κρατικές επιδοτήσεις των ορυκτών καυσίμων φτάνουν τα 7 τρις δολάρια ετησίως.
Χρηματοδότηση
Αυτό που, όχι τυχαία, λείπει από την απόφαση είναι η χρηματοδότηση. Η απόφαση ενώ αναγνωρίζει ότι θα χρειαστούν τρισεκατομμύρια δολάρια για τη δημιουργία καθαρής ενέργειας, για την προετοιμασία των ευάλωτων περιοχών από την κλιμάκωση των κλιματικών επιπτώσεων και για την ανάκαμψη τους μετά από τις καταστροφές («απώλειες και ζημιές») δεν υπάρχει κανένα χρηματοδοτικό χρονοδιάγραμμα. Στην CoP26, στη Γλασκώβη το 2021, οι ΗΠΑ υποσχέθηκαν να προσφέρουν 1 δισ δολάρια, από τα συνολικά 3 δισ που είχαν αποφασιστεί, στο Ταμείο για τις «απώλειες και ζημιές». Έχουν «προσφέρει» μόνο 17,5 εκατ δολάρια.
Η CoP28 ήταν μία «εντός έδρας» νίκη για τις δυνάμεις που καταστρέφουν τον πλανήτη και τις ζωές μας. Η Σύνοδος έγινε στα ΗΑΕ, μία από τις μεγαλύτερες πετρελαϊκές χώρες του κόσμου με πρόεδρο τον Σουλτάνο Al Jaber. Είναι ο CEO της κρατικής εταιρίας πετρελαίου, που καταγράφηκε, κατά τη διάρκεια της Συνόδου, να ισχυρίζεται ότι «δεν υπάρχει καμία επιστήμη που να δείχνει ότι απαιτείται σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων για να περιοριστεί η παγκόσμια θέρμανση».
Τουλάχιστον 2.456 λομπίστες ορυκτών καυσίμων είχαν πάρει διαπιστευτήρια για την Σύνοδο, περισσότεροι από κάθε αντιπροσωπεία χωρών, εκτός από τη Βραζιλία (3.081), η οποία θα ενταχθεί στον ΟΠΕΚ+ και θα διοργανώσει το Cop30 το 2025, και τα ΗΑΕ (4.409) που χρησιμοποίησε τη Σύνοδο και για να κλείσει συμφωνίες εξαγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου με άλλες χώρες.
4 τρις δολάρια ήταν τα κέρδη της βιομηχανίας ορυκτών καυσίμων μόνο για το 2022. Για άλλη μία αφορά τα κέρδη τους μπαίνουν πάνω από τον πλανήτη και τις ζωές μας. Αυτή την προτεραιότητα δεν πρόκειται να την αντιστρέψει καμία Σύνοδος του ΟΗΕ γιατί οι κυβερνήσεις υπηρετούν, ακόμα και στο «παρά 1» της καταστροφής, ένα σύστημα που στο κέντρο του έχει τον τυφλό ανταγωνισμό για το κέδρος. Είμαστε σε μία εποχή που όλο και περισσότερος κόσμος το καταλαβαίνει και αναζητά εναλλακτική διέξοδο.
Η επαναστατική αριστερά δίνει αυτή την εναλλακτική. Είναι η οργανωμένη δύναμη της εργατικής τάξης που μπορεί να βάλει τις ζωές μας και τον πλανήτη πάνω από τα κέρδη τους.
Όχι μόνο γιατί η εργατική τάξη υφίσταται άμεσα τις καταστροφές που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, εξαιτίας και της διάλυσης οποιαδήποτε κρατικού μηχανισμού προστασίας από αυτές, αλλά και γιατί έχει την δύναμη από το να συγκρουστεί με τις πολιτικές των κυβερνήσεων μέχρι να «πάρει στα χέρια της» την ίδια την κοινωνία ανατρέποντας αυτό το σύστημα.
Αυτό, στο «εδώ και τώρα», έχει συγκεκριμένα «δια ταύτα». Να ανατρέψουμε την κυβέρνηση της ΝΔ που θυμάται την κλιματική αλλαγή όταν θέλει να βρει άλλοθι για τις καταστροφικές πολιτικές της ενώ μετατρέπει την Αλεξανδρούπολη και τον Βόλο σε κόμβο της Ευρώπης για την μεταφορά του LNG, ενώ ετοιμάζει εξορύξεις στην Ήπειρο, στη Κρήτη στις ΑΟΖ στη Μεσόγειο, συμμαχώντας με τον κράτος – τρομοκράτη του Ισραήλ, ενώ το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο έχει το μεγαλύτερο, παγκόσμια, στόλο μεταφοράς ορυκτών καυσίμων, ενώ καταστρέφει το περιβάλλον στο όνομα της «πράσινης ανάπτυξης» για να τσεπώνει εκατομμύρια από τους «χρωματιστούς λογαριασμούς» και από τις επιδοτήσεις το καρτέλ της ενέργειας. Να καταργήσουμε την ιδιωτικοποίηση της ενέργειας και να βάλουμε στη θέση της ένα ενιαίο δημόσιο τομέα ενέργειας με εργατικό έλεγχο για να γίνει η ενέργεια κοινωνικό αγαθό, και όχι χρηματιστηριακό προϊόν, και η παραγωγή της δεν θα καταστρέφει το περιβάλλον και το κλίμα.
Γιώργος Ράγκος για την εφημερίδα "Εργατική Αλληλεγγύη", τεύχος 1602, 20/12/2023
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου