Το ιερό βουνό Όχη, ο Κρέοντας και η Αντιγόνη

Θα πρέπει να ξεκινήσουμε από μία παραδοχή: Δεν έχουμε όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες προτεραιότητες, αρχές, και ηθικές και αισθητικές αξίες.

Είναι βολικό για αυτούς που κατέχουν θέσεις οικονομικής εξουσίας να ισχυρίζονται πως υπάρχει μία καθολική "ανθρώπινη φύση", διδάσκοντας με όλα τα μέσα που διαθέτουν πως η ικανότητα συγκέντρωσης χρήματος και η επιβολή πάνω στους συνανθρώπους και την Φύση στο σύνολό της, υφίστανται λίγο-πολύ ως νόμος της Φύσης. Τέτοιοι ισχυρισμοί όμως δεν αποτελούν τίποτα περισσότερο από την ιδεολογικοποίηση των επιλογών που κάνουν συγκεκριμένοι άνθρωποι, εκφράζοντας με αυτό τον τρόπο τις ηθικές και αισθητικές αξίες τους.

Διαμορφώνεται σήμερα από αυτούς τους ανθρώπους, μπροστά στα μάτια μας και με ταχείς ρυθμούς, ένα περιβάλλον οικονομικού συγκεντρωτισμού που έχει ταυτόχρονα την δύναμη να επιβάλλει ανάλογο συγκεντρωτισμό από το επίπεδο της διοίκησης μέχρι και το επίπεδο της ιδεολογίας, της ηθικής, και της αισθητικής.

Στο όνομα υποτίθεται της Φύσης, παραβιάζεται ο θεμελιώδης φυσικός νόμος που αφορά την δημιουργία και ανάπτυξη της ζωής, δηλαδή η εξέλιξη μέσα από την συνεχή ανάπτυξη ποικιλομορφίας. Διαμορφώνεται και επιβάλλεται έτσι ένα και μόνο οικονομικό πρότυπο, ένα κοινωνικό πρότυπο, ένα παραγωγικό πρότυπο, ένα υγειονομικό πρότυπο, ένα ιδεολογικό, όλα προερχόμενα και ταυτόχρονα παραδομένα στα χέρια συγκεκριμένων ανθρώπων, εκπαιδευμένων αλλά και εξαναγκασμένων να κάνουν επιλογές μόνο μέσα σε ένα καθορισμένο ηθικό και αισθητικό πλαίσιο.

Βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μία βαθιά και επικίνδυνη ανθρώπινη ρήξη, αρχαία όσο και η ύπαρξη της εξουσίας, όσο και η διαμάχη του Κρέοντα με την Αντιγόνη, επιπλέον όμως πρωτοφανώς κρίσιμη καθώς αφορά το σύνολο του πλανήτη και την τύχη του.

Ακρωτήριο Καφηρέα, Σχίζαλι

Ακρωτήριο Καφηρέα, Σχίζαλι, στην σκιά της ηλεκτρογεννήτριας

Το ιερό βουνό Όχη

Η Όχη αποτελεί από την αρχαιότητα έναν ιερό τόπο. Ένας ορεινός όγκος από τον οποίο αναβλύζουν ποτάμια προς όλες τις κατευθύνσεις, δώδεκα μήνες τον χρόνο. Πυκνά δάση δρυών, καστανιών, και πλατάνων ντύνουν τις πλαγιές της, αφήνοντας κάθε τόσο χώρο στις φτέρες. Ένας ορεινός όγκος που ορθώνεται γενναία μπροστά στους βόρειους ανέμους που θεριεύουν εφορμώντας από τον Ελλήσποντο, χαρίζοντας στην Καρυστία μοναδικά κλιματολογικά χαρακτηριστικά. 

Ακρωτήριο Καφηρέα, Σχίζαλι, Πρόκα

Προφήτης Ηλίας, κορυφή όρους Όχη

Δρυμονάρι, το φαράγγι της Αρχάμπολης

Ο πλούτος που πρόσφερε στους ανθρώπους υπήρξε πάντα ζηλευτός και γι αυτό η ανθρώπινη παρουσία στην περιοχή έχει υπάρξει από τα προϊστορικά χρόνια συνεχής, αλλά και ταραγμένη, αφήνοντας μαζί με τα σπουδαία έργα και μνημεία, και τεκμήρια από τους αλλεπάλληλους πολέμους, τις καταστροφές, και τις κατακτήσεις.

Στύρα, η Πύλη της Ακρόπολης των Αρμένων

Ποτάμια, φαράγγια, πηγές, δάση, σπήλαια, βουνοκορφές, μοναδικές παραλίες, και γεωλογικά περιβάλλοντα. Μαζί τους συμβιώνουν, έχοντας πια ταπεινωθεί από τον χρόνο, μυστηριώδεις ναοί (τα λεγόμενα στην λαϊκή παράδοση Δρακόσπιτα), καστροπολιτείες, παλάτια ρωμαϊκά, βυζαντινά και οθωμανικά, εγκαταλελειμμένοι οικισμοί, λατομεία, νερόμυλοι, λιοτρίβια, αλώνια, δεκάδες χιλιόμετρα λιθόστρωτων μονοπατιών, και τοξωτά γεφύρια.

Στύρα, αρχαίος ναός άγνωστης χρονολογίας (δρακόσπιτο)

Η μυθολογία επιβεβαιώνει με πολλούς τρόπους την διαχρονική σημασία της περιοχής. Ο Κένταυρος Χείρων, δάσκαλος του Αχιλλέα και πρόδρομος του Προμηθέα, έζησε σε αυτόν τον πλούσιο τόπο δίνοντας την γνώση του στους ανθρώπους, αλλά και το όνομα του γιού του, Κάρυστου. Ο ουρανός και ο αέρας, μέσα από τους εκφραστές τους τον Δία και την Ήρα, συνευρέθηκαν στην πρώτη τους οχεία στην κορυφή του βουνού, και τόπου έκτοτε λατρείας της θεϊκής συνεύρεσης. Ο απαράμιλλης τεχνοτροπίας και τεχνολογίας ναός μάς θυμίζει την σημασία της τοποθεσίας στον αρχαίο κόσμο. 

Βόρειες πλαγιές Όχης, Σώτηρα

Ο νεώτερος πολιτισμός της Καρυστίας δεν στερείται πλούτου και παραδόσεων. Μέχρι πριν πενήντα μόλις χρόνια η οικογενειακή αυτάρκεια ήταν το κύριο χαρακτηριστικό της τοπικής οικονομίας. Μικρές οικογενειακές αγροκτηνοτροφικές παραγωγές, κοινοτική αλληλοϋποστήριξη, μαζί όμως και μικρά γλέντια, μεγάλα πανηγύρια, μουσικά και χορευτικά ιδιώματα και πολλοί οργανοπαίχτες. Από τις σημαντικότερες παραδόσεις που συνεχίζονται μέχρι τώρα είναι η παραδοσιακή κτηνοτροφία και τυροκομία, και η μελισσοκομία.

Ακρωτήριο Καφηρέα, Σχίζαλι, παραδοσιακή κτηνοτροφία

Εικόνες από μία ανίερη δυστοπία

Στο ακρωτήρι του Καφηρέα, στην Αμυγδαλιά και στο Σχίζαλι, τ' αρνάκια Καρύστου ταξιδεύουν μέρα νύχτα για Νέα Υόρκη υπό των συνεχή βόμβο των αιολικών ηλεκτρογεννητριών. Μαζί και οι κάτοικοι, όσοι απέμειναν. Οι οικογένειες χωρίζονται, για να μαθαίνουν τα παιδιά γράμματα στην πόλη της Καρύστου, 60 χιλιόμετρα μακρυά. Πέριξ της Όχης, τα μόνα σχολεία βρίσκονται στην Κάρυστο, (ένα Δημοτικό λειτουργεί και στο Μαρμάρι).

Ακρωτήριο Καφηρέα, ηλεκτρογεννήτριες μεταξύ Σχίζαλι-Αμυγδαλιάς

Ένας μοναδικού κάλλους βραχώδης όγκος, ένα ύψωμα 700 μέτρων από όπου ξεκινά μία μικρή κορυφογραμμή ανηφορίζοντας μέχρι την κορυφή της Όχης, στα 1.400 μέτρα, το όριο που διαχωρίζει με έναν απόλυτο τρόπο τον βορεινό Καφηρέα από τον ανατολικό, ένα μνημείο της φύσης όμοιο με αυτά που οι πρόγονοί μας θα επέλεγαν για ιερό τόπο, έχει στρωθεί με ηλεκτρογεννήτριες μέχρι την θάλασσα και στις δύο κατευθύνσεις του. Τα παράπλευρα έργα, οδοποιίας, καλωδιώσεων και υποσταθμών διαμορφώνουν ένα βιομηχανικό τοπίο.

Ακρωτήριο Καφηρέα, ηλεκτρογεννήτριες μεταξύ Αμυγδαλιάς-Θυμίου

Στα Αντιά μιλιόταν μία από τις πέντε σφυριχτές γλώσσες σε όλον τον κόσμο. Δεν έχει υπάρξει μέριμνα για την διάσωσή της. Αυτή την στιγμή μιλιέται ουσιαστικά από 2-3 ηλικιωμένους ανθρώπους. Στο καφενείο της Μαρίας όπου παλιά γίνονταν τα μεγαλύτερα γλέντια και δεν έβρισκες καρέκλα να κάτσεις, από το μπαλκόνι με τα ανθισμένα δειλινά, μέχρι πριν λίγα χρόνια, μπορούσες να αγναντεύεις τους λόγγους και να αφουγκράζεσαι την σιωπή. Τώρα βουίζουν αδιάκοπα οι τουρμπίνες ρίχνοντας απειλητικά την σκιά τους πάνω στα σπίτια των λιγοστών κατοίκων.

Δρυμονάρι, πρόσφατα εγκαταλελειμμένη κατοικία σε απόσταση αναπνοής από ηλεκτρογεννήτριες

Στο Μαρμάρι, παραδίπλα από το Παραδείσι, το οποίο έχει κυκλωθεί από τις ηλεκτρογεννήτριες, ξεκινά ένα αρχαίο λιθόστρωτο μονοπάτι που οδηγεί σε έναν εγκαταλελειμμένο οικισμό, την Γκαλάνα. Η Γκαλάνα αποτελεί ένα μοναδικό παράδειγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής στην άκρη μιας αμφιθεατρικής κοιλάδας, όπου ο τρόπος ζωής των ανθρώπων μόλις πριν από 60 χρόνια περιγράφεται γλαφυρά μέσα από την εσωτερική και εξωτερική διάταξη των κατοικιών, αλλά και των κοινόχρηστων κτισμάτων, όπως του ξυλόφουρνου και του αλωνιού. Ο συγκεκριμμένος οικισμός δέχεται κάθε χρόνο δεκάδες επισκέπτες οι οποίοι μένουν έκθαμβοι από τον πλούτο της παραδοσιακής και αυθεντικής εμπειρίας. Φορείς και πολίτες έχουν καταθέσει αίτημα για την ένταξη της περιοχής, των λιθόστρωτων μονοπατιών, των κτισμάτων, του ελαιοτριβείου, και του αλωνιού στον κατάλογο των Νεώτερων Μνημείων. Παρ' όλα αυτά έχει εγκριθεί η τοποθέτηση ακριβώς στην συγκεκριμένη τοποθεσία επιπλέον 5 ηλεκτρογεννητριών.

Παραδείσι, κοινοτικό αλώνι Γκαλάνας

Παραδείσι, επισκέπτες σε εγκαταλελειμμένο λιοτρίβι

Αυτά τα ενδεικτικά παραδείγματα υφιστάμενων και επερχόμενων αιολικών εγκαταστάσεων είναι αρκετά για να κατανοήσουμε πως η υπό συζήτηση ανάπτυξη δεν αναφέρεται σε κάποια ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας και πολιτισμού, ή της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Αντίθετα, αναφέρεται σε μία επιδίωξη λεηλασίας και του τελευταίου ψήγματος ελπίδας να ξαναζωντανέψουν τα υπό εγκατάλειψη χωριά της Καρυστίας καθιστώντας κάθε γωνιά της περιοχής αβίωτη.

Ο νόμος του Κρέοντα είναι ανήθικος, κραυγάζει η Αντιγόνη

Ακούμε πως υπάρχει κάποιος εθνικός ενεργειακός σκοπός για χάρη του οποίου επιβάλλεται η ερήμωση της ελληνικής επαρχίας. Μήπως τα μεγάλα λόγια κρύβουν μονάχα ένα αχαλίνωτο πάθος για κέρδος χωρίς όρια; Ποιοί είναι αυτοί που έχουν την δύναμη να επιλέγουν πως κανείς δεν θα μπορεί να ζεί με αυτάρκεια, ούτε οικογένειες, ούτε κοινότητες, ούτε η χώρα ολόκληρη; Υπάρχουν ακόμα άνθρωποι που παλεύουν μέχρι τώρα για ένα κοπάδι, για έναν ελαιώνα, ένα μποστάνι και ένα μελίσσι. Και υπάρχουν πολλοί που θα μπορούσαν και θα ήθελαν να συμμετέχουν και να αναπτύξουν έναν τέτοιο τρόπο ζωής μέσα από μία μεγάλη ποικιλία διαθέσιμων μορφών κοινωνικής οικονομίας. Οι συγκεκριμένες πολιτικές και διοικητικές επιλογές αποκλείουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο, τόσο για το παρόν όσο και για το μέλλον.

Δεν θα υπολογίσω εδώ πόσα στρέμματα δασικής γης αποψιλώνονται για την κατασκευή των δρόμων και των εγκαταστάσεων, πόσα κυβικά νερού αντλούνται από πεδινές γεωτρήσεις για την καθημερινή κατάβρεξη αυτών των δρόμων, δεν γνωρίζω πώς επιδρούν τα δεκάδες χιλιόμετρα οδοποιίας στην ροή των υδάτων προς τους φυσικούς υπόγειους ταμιευτήρες, ούτε πώς επιδρά η κίνηση των ελίκων στην απώθεση της υγρασίας στο έδαφος, στην τοπική άνοδο της θερμοκρασίας, ή οτιδήποτε άλλο.

Το σίγουρο είναι πως εγκαθιστώντας βιομηχανικές μονάδες ΑΠΕ χωρίς μέτρο και χωρίς προσδιορισμό συγκεκριμένων ζωνών χωροθέτησης, η ζωή των ανθρώπων υποβαθμίζεται έως γίνεται αφόρητη, ενώ η απαιτούμενη μορφή ανάπτυξης προς όφελος των ανθρώπων βρίσκεται σε αντίθετη κατεύθυνση. Στην Καρυστία, η ανεξέλεγκτη εγκατάσταση ηλεκτρογεννητριών έχει υπερβεί σε βαθμό ύβρεως κάθε όριο εκτός από αυτά τις κερδοσκοπίας και της λεηλασίας.

proxeiro-tetradio.blogspot.com