του Δημήτρη Χατζηπαναγιώτου
Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία απασχολεί περισσότερα από 800.000 άτομα. Τρεις είναι οι κορυφαίοι όμιλοι που την αποτελούν. Ο όμιλος της Φολκσβάγκεν-Άουντι-Πόρσε, ο όμιλος της Μερσεντές Ντέμλερ και ο όμιλος της Μπε-Εμ-Βε.
Τον Σεπτέμβρη του 2015 ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας δέχθηκε ισχυρότατο πλήγμα, διότι αποκαλύφθηκε ότι στα πετρελαιοκίνητα οχήματα του ομίλου της Φολκσβάγκεν, η εταιρεία χρησιμοποιούσε ένα «έξυπνο» λογισμικό το οποίο παραπλανούσε τις αρμόδιες αρχές ελέγχου τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ, σχετικά με την ποσότητα των ρύπων που εξέπεμπαν. Το παράνομο αυτό λογισμικό, που είχε τοποθετηθεί σε μοντέλα της Φολκσβάγκεν και της Άουντι, μειώνει τεχνητά τη διοχέτευση της ουσίας «ουρία» που χρησιμοποιείται για την εξουδετέρωση των επικίνδυνων ρύπων.
Μετά το ξέσπασμα του σκανδάλου οι γερμανικές αρχές άρχισαν έρευνες για όλα τα μοντέλα πετρελαιοκίνητων οχημάτων του ομίλου της Φολκσβάγκεν. Ταυτόχρονα κορυφαίοι πολιτικοί παράγοντες που «χαϊδεύουν» τις αυτοκινητοβιομηχανίες προέβησαν σε δηλώσεις με σκοπό την υποβάθμιση του σκανδάλου. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση της καγκελαρίου Άγκελας Μέρκελ, το Σεπτέμβρη του 2017: «Η εμπιστοσύνη στη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία κλονίστηκε» τόνισε κατά τη διάρκεια της συνάντησής της με τα διοικητικά στελέχη και των τριών ομίλων! Και συνέχισε: «Γι’ αυτό και ο κλάδος πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να ανακτήσει τη χαμένη αξιοπιστία του, γεγονός που θα αποβεί επωφελές για τον ίδιο και για τους εργαζόμενους σ’ αυτόν». Η Καγκελάριος έχει δεχθεί σφοδρές επιθέσεις, διότι διατηρεί πολύ στενούς δεσμούς με τις αυτοκινητοβιομηχανίες, με αποτέλεσμα να μην τις πιέζει να μειώσουν τις εκπομπές ρύπων.
Είχε προηγηθεί η συμφωνία της γερμανικής κυβέρνησης και των τριών ομίλων τον Αύγουστο του 2017, με την οποία θα ανακαλούσαν συνολικά πέντε εκατομμύρια ντηζελοκίνητα οχήματα που κυκλοφορούν εντός της Γερμανίας και θα τα επισκεύαζαν με σκοπό τη μείωση σε ποσοστό 25% έως 30% των εκπομπών του οξειδίου του αζώτου, το οποίο ευθύνεται για τη δημιουργία τοξικού νέφους στις πόλεις.
Παρά τις απελπισμένες προσπάθειες των πολιτικών παραγόντων να καλύψουν ή να υποβαθμίσουν το τεράστιο αυτό σκάνδαλο, κατέρρευσε παταγωδώς ο μύθος ότι οι Γερμανοί είναι έντιμοι, πειθαρχημένοι και νομοταγείς. Αποκαλύφθηκε ότι ανήκουν κι αυτοί σε μια κατηγορία απατεώνων και κομπιναδόρων που θέτουν πάνω απ’ όλα το κέρδος, εις βάρος τού περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.
Μία από τις αποκαλύψεις του σκανδάλου με την ονομασία «Ντήζελγκέιτ», ήταν ότι από τη δεκαετία του 1990 οι κορυφαίοι τρεις όμιλοι είχαν συντονίσει τη στρατηγική τους και τοποθετούσαν στα πετρελαιοκίνητα μοντέλα τους αντιρρυπαντικούς μηχανισμούς οι οποίοι όμως στην πραγματικότητα δεν περιόριζαν τις εκπομπές ρύπων. Μετά από αυτό η υπόθεση έφθασε στους γραφειοκράτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οι οποίοι άρχισαν έρευνα με σκοπό να διαπιστωθεί εάν οι τρεις κορυφαίοι όμιλοι είχαν συστήσει καρτέλ, πράγμα το οποίο είναι το πιθανότερο.
Στις έρευνες ενεπλάκησαν και οι αμερικανικές εισαγγελικές αρχές, διότι το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε αρχικά στις ΗΠΑ (από την Αρχή Προστασίας του Περιβάλλοντος) όπου βρέθηκαν 150.000 αυτοκίνητα του ομίλου της Φολκσβάγκεν με το δήθεν αντιρρυπαντικό μηχανισμό. Στη συνέχεια εντοπίστηκαν παγκοσμίως 11 εκατομμύρια οχήματα με το λεγόμενο «έξυπνο», δηλαδή, παράνομο λογισμικό. Μετά από αυτό το συγκλονιστικό γεγονός της μεγάλης γερμανικής απάτης, απαγγέλθηκαν κατηγορίες, για συνωμοσία και απάτη εις βάρος του πρώην διευθύνοντος συμβούλου της Φολκσβάγκεν Μάρτιν Βίντερκορν και εκδόθηκε το σχετικό ένταλμα σύλληψής του. Ο τελευταίος τον Ιανουάριο του 2017 είχε δηλώσει στο γερμανικό Κοινοβούλιο ότι δήθεν δεν είχε ενημερωθεί αμέσως για την απάτη, διαφορετικά θα την είχε σταματήσει. Τελικά παραιτήθηκε και αντικαταστάθηκε από τον Ματίας Μίλερ. Αλλά και αυτόν τον αντικατέστησε ο Χέρμπερτ Ντίες, διευθύνων σύμβουλος της Φολκσβάγκεν, ο οποίος αναγκάσθηκε να μεταβεί στις ΗΠΑ τον περασμένο Μάιο, αφού προηγουμένως είχε συνεννοηθεί με τις ανακριτικές αρχές ότι θα συνεργασθεί μαζί τους με σκοπό να αποφύγει τη σύλληψη. Στις ΗΠΑ κατέθεσε ενώπιον αξιωματούχων του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης και του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνών. Στο ταξίδι του τον συνόδευε ο Αμερικάνος Λάρι Τόμσον, πρώην αναπληρωτής εισαγγελέας ο οποίος έχει αναλάβει να παρακολουθεί τις αλλαγές στον όμιλο της Φολκσβάγκεν. Ας σημειωθεί ότι ο Χέρμπερτ Ντίες ήταν στέλεχος του ομίλου της Μπε-Εμ-Βε, αλλά από τον Ιανουάριο του 2015 εντάχθηκε στο προσωπικό της Φολκσβάγκεν και προήχθη στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Αυτή η «μεταγραφή» ενισχύει τις βάσιμες υπόνοιες ότι είχε δημιουργηθεί καρτέλ από τους τρεις ομίλους της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας.
Τον περασμένο Ιούνιο οι γερμανικές εισαγγελικές αρχές, κάλεσαν ως ύποπτο, το Ρούπερ Στάντλερ, πρόεδρο της Άουντι, που είναι μέλος του ομίλου της Φολκσβάγκεν. Διενεργήθηκαν έρευνες τόσο στην οικία του όσο και στην οικία ενός άλλου στελέχους της Άουντι του Μπερντ Μέρτενς, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για τη διαχείριση του σκανδάλου και την επικοινωνία με τη μητρική εταιρεία τη Φολκσβάγκεν. Και τα δύο παραπάνω στελέχη ελέγχονται, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρώυτερ, για τα αδικήματα της απάτης και της ψευδούς διαφήμισης, αλλά και για το ρόλο τους στη μεθόδευση της ψευδούς εμφάνισης μειωμένων εκπομπών ρύπων.
Ας σημειωθεί ότι η «καρέκλα» του Ρούπερ Στάντλερ είχε αρχίσει να τρίζει από το Νοέμβρη του 2015 όταν η Άουντι είχε παραδεχθεί ότι χρησιμοποίησε το παράνομο λογισμικό για την ψευδεπίγραφη μέτρηση των ρύπων. Τότε όμως τόσο το διοικητικό συμβούλιο και το εικοσαμελές εποπτικό συμβούλιο της εταιρείας όσο και οι οικογένειες Πόρσε και Πίεχ που ελέγχουν τον όμιλο της Φολκσβάγκεν είχαν υποστηρίξει τον Ρούπερτ Στάντλερ και είχαν αποδεχθεί να παραμείνει στην ηγεσία της εταιρείας.
Τον περασμένο Μάιο η Άουντι ανακοίνωσε ότι σταματάει τις πωλήσεις των νέων μοντέλων Α6 και Σ7 που φέρουν πετρελαιοκινητήρες, συνολικού αριθμού 60.000, λόγω του προβλήματος που είχε δημιουργηθεί. Σύμφωνα με ορισμένα δημοσιεύματα δεν αποκλείεται να προχωρήσει η εταιρεία και στην ανάκληση οχημάτων. Ήδη τον περασμένο Φεβρουάριο η εταιρεία είχε ανακοινώσει ότι ανακαλεί τα πετρελαιοκίνητα μοντέλα Σεντάν Α8, χωρίς να αποκλείει και περαιτέρω ανάλογες κινήσεις. Προηγουμένως, η εταιρεία ενημέρωσε τόσο τις γερμανικές αρχές όσο και αυτές στο Λουξεμβούργο, ότι εντόπισε προβλήματα στα αντιρρυπαντικά τους συστήματα. Οι αρχές αυτών χορηγούν τις αναγκαίες πιστοποιήσεις των οχημάτων προτού αυτά διατεθούν στη διεθνή αγορά.
Η αποκάλυψη του σκανδάλου «Ντήζελγκέιτ» έχει αλλάξει τη στρατηγική των εταιρειών όσον αφορά δύο σημαντικούς τομείς. Πρώτον, η εμπλοκή των εταιρειών σε δικαστικές περιπέτειες συνεπάγεται την επιβολή προστίμων μεγαλύτερων του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Θεωρείται πολύ πιθανόν ότι επτά, τουλάχιστον, από τις έντεκα μεγάλες ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες δεν θα κατορθώσουν να περιορίσουν τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα από τα αυτοκίνητά τους έως το 2021, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη σχετική νομοθεσία της Ε.Ε. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται ο όμιλος της Φολκσβάγκεν, η Φίατ-Κράισλερ και η Μπε-Εμ-Βε. Στα συμπεράσματα αυτά οδηγούν οι προβλέψεις της εταιρείας συμβούλων PA Counsulting που βασίζονται στη μείωση των πωλήσεων των πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου «Ντήζελγκέιτ».
Ήδη ο όμιλος της Φολκσβάγκεν έχει βάλει στην άκρη τριάντα δισεκατομμύρια δολάρια με σκοπό να καλύψει τις δαπάνες για πρόστιμα, δικαστικά έξοδα και επιδιορθώσεις αυτοκινήτων. Υπενθυμίζεται ότι οι αμερικανικές αρχές έχουν ήδη επιβάλλει πρόστιμο άνω των είκοσι δις εκατομμυρίων.
Δεύτερον, το «Ντήζελγκέιτ» άνοιξε τον ασκό του Αιόλου, διότι η μεν Γερμανία εξετάζει σήμερα την απαγόρευση της κυκλοφορίας οχημάτων με κινητήρα ντήζελ, οι δε Γαλλία, Κίνα και Βρετανία καθώς και άλλες χώρες σχεδιάζουν να καταργήσουν σταδιακά τους κινητήρες εσωτερικής καύσης. Στη Γερμανία το ποσοστό των πωλήσεων ντηζελοκίνητων αυτοκινήτων μειώθηκε στο 30% του συνόλου των πωλήσεων αυτοκινήτων από το 50% που ήταν πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο του «Ντήζελγκέιτ».
Παράλληλα οι εταιρείες προγραμματίζουν να σταματήσουν την παραγωγή ντηζελοκίνητων αυτοκινήτων. Συγκεκριμένα η αυτοκινητοβιομηχανία Τογιότα ανακοίνωσε ότι από το φθινόπωρο του 2018 θα σταματήσει να πουλάει στην Ευρώπη επιβατικά αυτοκίνητα με κινητήρες ντήζελ. Ας σημειωθεί ότι η ίδια εταιρεία κατασκευάζει σε τουρκικό εργοστάσιο περίπου 280.000 αυτοκίνητα ετησίως. Το εργοστάσιο αυτό λειτουργεί από το 1994 και το 90% των αυτοκινήτων εξάγονται στην Ευρώπη.
Άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες στρέφονται προς την παραγωγή ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων. Μεταξύ αυτών η Τέσλα και η Βόλβο οι οποίες ανακοίνωσαν μεγάλη αύξηση της παραγωγής σε ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα έως το 2020-2025. Μάλιστα η Βόλβο πρωτοπορεί διότι όλα τα νέα της μοντέλα από το 2019 και εφεξής θα έχουν ηλεκτρικό κινητήρα. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν εξασφαλίσει ιδιαίτερες διευκολύνσεις για να αποφύγουν τις κυρώσεις των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Συνήθως βασικό εργαλείο για τις εταιρείες αυτές ήταν τα πετρελαιοκίνητα οχήματά τους τα οποία έχουν χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο εξαιτίας του «Ντήζελγκέιτ» το μερίδιο των πετρελαιοκίνητων οχημάτων που πωλούνται στην Ευρώπη, υποχώρησε από το 52% (Οκτώβριος 2015) στο 45% (Μάιος 2018). Άρα μεγαλύτερο μέρος των οχημάτων που κατασκευάζουν οι όμιλοι θα χρησιμοποιούν βενζίνη και κατά συνέπεια οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα είναι περισσότερες. Με τις διευκολύνσεις όμως που εξασφάλισαν, για κάθε ηλεκτρικό αυτοκίνητο που κατασκευάζουν, το οποίο εκπέμπει μηδενικούς ρύπους, αντισταθμίζουν τους ρύπους που εκπέμπουν τα υπόλοιπα οχήματα του στόλου τους.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Μπλούμπεργκ: «Αναλυτές της αγοράς προεξοφλούν μεγάλες αλλαγές στην παγκόσμια αγορά των επιβατικών αυτοκινήτων. Η Κίνα και η Ευρώπη πριμοδοτούν πλέον τη χρήση ηλεκτροκίνητων οχημάτων. Έως το 2020 θα διατίθενται στους καταναλωτές περισσότερα από 120 διαφορετικά ηλεκτροκίνητα μοντέλα».
Παρόλο που ο όμιλος της Φολκσβάγκεν είναι ο βασικός παίκτης στο «Ντήζελγκέιτ», παρόλο που έχουν μειωθεί οι πωλήσεις των ντηζελοκίνητων οχημάτων, παρόλο που προβλέπεται ότι θα πληρώσει δισεκατομμύρια δολάρια (έχει ήδη επιβληθεί εις βάρος του πρόστιμο άνω των είκοσι δις), ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Ματίας Μίλερ δήλωσε ότι «πολύ σύντομα οι κινητήρες ντήζελ θα επανέλθουν στο προσκήνιο. Μόλις ο καταναλωτής αντιληφθεί ότι τα ντηζελοκίνητα είναι φιλικά προς το περιβάλλον δεν θα υπάρχει κανένας λόγος να μην τα αγοράσουν.
Παράλληλα ο ίδιος όμιλος δεν θ’ αφήσει ανεκμετάλλευτο και το πεδίο της ηλεκτροκίνησης. Από το Νοέμβριο του 2017 έχει αρχίσει να εκπονεί επενδυτικό σχέδιο προϋπολογισμού 72 δις ευρώ, σε βάθος πενταετίας, με σκοπό την παραγωγή ηλεκτροκίνητων οχημάτων, όπως το επιτάσσει η ανάπτυξη της τεχνολογίας. Ειδικότερα προτείνει να κατασκευαστούν εκδοχές ηλεκτροκίνητων οχημάτων για τριακόσια μοντέλα της εταιρείας! Έχει ως στόχο το σύνολο των δαπανών για επενδύσεις να αντιστοιχεί σε ποσοστό 6% των πωλήσεων έως το 2020.
Αλλά και ο δεύτερος μεγάλος όμιλος της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας η Μερσεντές-Ντέμλερ αποδείχθηκε ότι έχει εξαπατήσει τόσο τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές όσο και τους καταναλωτές. Τον περασμένο Ιούνιο, ανακάλεσε 774.000 οχήματά της σ’ όλη την Ευρώπη, τα οποία έφεραν το παράνομο λογισμικό, που παραποιούσε τις μετρήσεις των εκπομπών καυσαερίων και τις εμφάνιζε μικρότερες από τις πραγματικές, όταν το όχημα υποβαλλόταν σε δοκιμή. Από το σύνολο των οχημάτων που είναι στη διαδικασία της ανάκλησης τα 238.000 βρίσκονται στο εσωτερικό της Γερμανίας. Ας σημειωθεί ότι ο όμιλος της Μερσεντές-Ντέμλερ δέχθηκε να συνεργαστεί με τις γερμανικές αρχές, με σκοπό ν’ αποφύγει την επιβολή προστίμων ή άλλων κυρώσεων. Σύμφωνα με υπολογισμούς η αναβάθμιση του λογισμικού στα οχήματά της θα προσεγγίσει το ύψος των 100 εκατομμυρίων ευρώ.
Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στην περίπτωση της απάτης που διέπραξε ο όμιλος της Μερσεντές Ντέμλερ είναι ότι εμπλέκεται η γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία Ρενώ η οποία έχει το μεγαλύτερο μερίδιο 19,8% στη γαλλική αγορά αυτοκινήτων. Πιο συγκεκριμένα οι κινητήρες ντήζελ για τους οποίους υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες ότι φέρουν το παράνομο λογισμικό, είναι τετρακύλινδροι των 1,6 λίτρων. Τους κινητήρες αυτούς ο γερμανικός όμιλος τους προμηθεύεται από τη γαλλική Ρενώ και κατόπιν τους προσαρμόζει στα δικά του μοντέλα σύμφωνα με τη συνεργασία που έχουν υπογράψει.
Η γαλλική εταιρεία αρνείται οποιαδήποτε συμμετοχή στην απάτη και ο επικεφαλής της Τιερί Μπολορέ δήλωσε: «Ο έλεγχος των κινητήρων αποτελούσε ανέκαθεν υποχρέωση του κατασκευαστή του οχήματος στο οποίο μοντάρεται ο κινητήρας. Εγώ είμαι υπεύθυνος για τη Ρενώ, και στη Ρενώ δεν υπάρχει καμιά απάτη. Τελεία και παύλα!»
Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία απασχολεί περισσότερα από 800.000 άτομα. Τρεις είναι οι κορυφαίοι όμιλοι που την αποτελούν. Ο όμιλος της Φολκσβάγκεν-Άουντι-Πόρσε, ο όμιλος της Μερσεντές Ντέμλερ και ο όμιλος της Μπε-Εμ-Βε.
Τον Σεπτέμβρη του 2015 ο κλάδος της αυτοκινητοβιομηχανίας δέχθηκε ισχυρότατο πλήγμα, διότι αποκαλύφθηκε ότι στα πετρελαιοκίνητα οχήματα του ομίλου της Φολκσβάγκεν, η εταιρεία χρησιμοποιούσε ένα «έξυπνο» λογισμικό το οποίο παραπλανούσε τις αρμόδιες αρχές ελέγχου τόσο στην Ευρώπη όσο και στις ΗΠΑ, σχετικά με την ποσότητα των ρύπων που εξέπεμπαν. Το παράνομο αυτό λογισμικό, που είχε τοποθετηθεί σε μοντέλα της Φολκσβάγκεν και της Άουντι, μειώνει τεχνητά τη διοχέτευση της ουσίας «ουρία» που χρησιμοποιείται για την εξουδετέρωση των επικίνδυνων ρύπων.
Μετά το ξέσπασμα του σκανδάλου οι γερμανικές αρχές άρχισαν έρευνες για όλα τα μοντέλα πετρελαιοκίνητων οχημάτων του ομίλου της Φολκσβάγκεν. Ταυτόχρονα κορυφαίοι πολιτικοί παράγοντες που «χαϊδεύουν» τις αυτοκινητοβιομηχανίες προέβησαν σε δηλώσεις με σκοπό την υποβάθμιση του σκανδάλου. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση της καγκελαρίου Άγκελας Μέρκελ, το Σεπτέμβρη του 2017: «Η εμπιστοσύνη στη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία κλονίστηκε» τόνισε κατά τη διάρκεια της συνάντησής της με τα διοικητικά στελέχη και των τριών ομίλων! Και συνέχισε: «Γι’ αυτό και ο κλάδος πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να ανακτήσει τη χαμένη αξιοπιστία του, γεγονός που θα αποβεί επωφελές για τον ίδιο και για τους εργαζόμενους σ’ αυτόν». Η Καγκελάριος έχει δεχθεί σφοδρές επιθέσεις, διότι διατηρεί πολύ στενούς δεσμούς με τις αυτοκινητοβιομηχανίες, με αποτέλεσμα να μην τις πιέζει να μειώσουν τις εκπομπές ρύπων.
Είχε προηγηθεί η συμφωνία της γερμανικής κυβέρνησης και των τριών ομίλων τον Αύγουστο του 2017, με την οποία θα ανακαλούσαν συνολικά πέντε εκατομμύρια ντηζελοκίνητα οχήματα που κυκλοφορούν εντός της Γερμανίας και θα τα επισκεύαζαν με σκοπό τη μείωση σε ποσοστό 25% έως 30% των εκπομπών του οξειδίου του αζώτου, το οποίο ευθύνεται για τη δημιουργία τοξικού νέφους στις πόλεις.
Παρά τις απελπισμένες προσπάθειες των πολιτικών παραγόντων να καλύψουν ή να υποβαθμίσουν το τεράστιο αυτό σκάνδαλο, κατέρρευσε παταγωδώς ο μύθος ότι οι Γερμανοί είναι έντιμοι, πειθαρχημένοι και νομοταγείς. Αποκαλύφθηκε ότι ανήκουν κι αυτοί σε μια κατηγορία απατεώνων και κομπιναδόρων που θέτουν πάνω απ’ όλα το κέρδος, εις βάρος τού περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας.
Μία από τις αποκαλύψεις του σκανδάλου με την ονομασία «Ντήζελγκέιτ», ήταν ότι από τη δεκαετία του 1990 οι κορυφαίοι τρεις όμιλοι είχαν συντονίσει τη στρατηγική τους και τοποθετούσαν στα πετρελαιοκίνητα μοντέλα τους αντιρρυπαντικούς μηχανισμούς οι οποίοι όμως στην πραγματικότητα δεν περιόριζαν τις εκπομπές ρύπων. Μετά από αυτό η υπόθεση έφθασε στους γραφειοκράτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής οι οποίοι άρχισαν έρευνα με σκοπό να διαπιστωθεί εάν οι τρεις κορυφαίοι όμιλοι είχαν συστήσει καρτέλ, πράγμα το οποίο είναι το πιθανότερο.
Στις έρευνες ενεπλάκησαν και οι αμερικανικές εισαγγελικές αρχές, διότι το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε αρχικά στις ΗΠΑ (από την Αρχή Προστασίας του Περιβάλλοντος) όπου βρέθηκαν 150.000 αυτοκίνητα του ομίλου της Φολκσβάγκεν με το δήθεν αντιρρυπαντικό μηχανισμό. Στη συνέχεια εντοπίστηκαν παγκοσμίως 11 εκατομμύρια οχήματα με το λεγόμενο «έξυπνο», δηλαδή, παράνομο λογισμικό. Μετά από αυτό το συγκλονιστικό γεγονός της μεγάλης γερμανικής απάτης, απαγγέλθηκαν κατηγορίες, για συνωμοσία και απάτη εις βάρος του πρώην διευθύνοντος συμβούλου της Φολκσβάγκεν Μάρτιν Βίντερκορν και εκδόθηκε το σχετικό ένταλμα σύλληψής του. Ο τελευταίος τον Ιανουάριο του 2017 είχε δηλώσει στο γερμανικό Κοινοβούλιο ότι δήθεν δεν είχε ενημερωθεί αμέσως για την απάτη, διαφορετικά θα την είχε σταματήσει. Τελικά παραιτήθηκε και αντικαταστάθηκε από τον Ματίας Μίλερ. Αλλά και αυτόν τον αντικατέστησε ο Χέρμπερτ Ντίες, διευθύνων σύμβουλος της Φολκσβάγκεν, ο οποίος αναγκάσθηκε να μεταβεί στις ΗΠΑ τον περασμένο Μάιο, αφού προηγουμένως είχε συνεννοηθεί με τις ανακριτικές αρχές ότι θα συνεργασθεί μαζί τους με σκοπό να αποφύγει τη σύλληψη. Στις ΗΠΑ κατέθεσε ενώπιον αξιωματούχων του αμερικανικού υπουργείου Δικαιοσύνης και του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνών. Στο ταξίδι του τον συνόδευε ο Αμερικάνος Λάρι Τόμσον, πρώην αναπληρωτής εισαγγελέας ο οποίος έχει αναλάβει να παρακολουθεί τις αλλαγές στον όμιλο της Φολκσβάγκεν. Ας σημειωθεί ότι ο Χέρμπερτ Ντίες ήταν στέλεχος του ομίλου της Μπε-Εμ-Βε, αλλά από τον Ιανουάριο του 2015 εντάχθηκε στο προσωπικό της Φολκσβάγκεν και προήχθη στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου. Αυτή η «μεταγραφή» ενισχύει τις βάσιμες υπόνοιες ότι είχε δημιουργηθεί καρτέλ από τους τρεις ομίλους της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας.
Τον περασμένο Ιούνιο οι γερμανικές εισαγγελικές αρχές, κάλεσαν ως ύποπτο, το Ρούπερ Στάντλερ, πρόεδρο της Άουντι, που είναι μέλος του ομίλου της Φολκσβάγκεν. Διενεργήθηκαν έρευνες τόσο στην οικία του όσο και στην οικία ενός άλλου στελέχους της Άουντι του Μπερντ Μέρτενς, ο οποίος ήταν υπεύθυνος για τη διαχείριση του σκανδάλου και την επικοινωνία με τη μητρική εταιρεία τη Φολκσβάγκεν. Και τα δύο παραπάνω στελέχη ελέγχονται, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρώυτερ, για τα αδικήματα της απάτης και της ψευδούς διαφήμισης, αλλά και για το ρόλο τους στη μεθόδευση της ψευδούς εμφάνισης μειωμένων εκπομπών ρύπων.
Ας σημειωθεί ότι η «καρέκλα» του Ρούπερ Στάντλερ είχε αρχίσει να τρίζει από το Νοέμβρη του 2015 όταν η Άουντι είχε παραδεχθεί ότι χρησιμοποίησε το παράνομο λογισμικό για την ψευδεπίγραφη μέτρηση των ρύπων. Τότε όμως τόσο το διοικητικό συμβούλιο και το εικοσαμελές εποπτικό συμβούλιο της εταιρείας όσο και οι οικογένειες Πόρσε και Πίεχ που ελέγχουν τον όμιλο της Φολκσβάγκεν είχαν υποστηρίξει τον Ρούπερτ Στάντλερ και είχαν αποδεχθεί να παραμείνει στην ηγεσία της εταιρείας.
Τον περασμένο Μάιο η Άουντι ανακοίνωσε ότι σταματάει τις πωλήσεις των νέων μοντέλων Α6 και Σ7 που φέρουν πετρελαιοκινητήρες, συνολικού αριθμού 60.000, λόγω του προβλήματος που είχε δημιουργηθεί. Σύμφωνα με ορισμένα δημοσιεύματα δεν αποκλείεται να προχωρήσει η εταιρεία και στην ανάκληση οχημάτων. Ήδη τον περασμένο Φεβρουάριο η εταιρεία είχε ανακοινώσει ότι ανακαλεί τα πετρελαιοκίνητα μοντέλα Σεντάν Α8, χωρίς να αποκλείει και περαιτέρω ανάλογες κινήσεις. Προηγουμένως, η εταιρεία ενημέρωσε τόσο τις γερμανικές αρχές όσο και αυτές στο Λουξεμβούργο, ότι εντόπισε προβλήματα στα αντιρρυπαντικά τους συστήματα. Οι αρχές αυτών χορηγούν τις αναγκαίες πιστοποιήσεις των οχημάτων προτού αυτά διατεθούν στη διεθνή αγορά.
Η αποκάλυψη του σκανδάλου «Ντήζελγκέιτ» έχει αλλάξει τη στρατηγική των εταιρειών όσον αφορά δύο σημαντικούς τομείς. Πρώτον, η εμπλοκή των εταιρειών σε δικαστικές περιπέτειες συνεπάγεται την επιβολή προστίμων μεγαλύτερων του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Θεωρείται πολύ πιθανόν ότι επτά, τουλάχιστον, από τις έντεκα μεγάλες ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες δεν θα κατορθώσουν να περιορίσουν τις εκπομπές του διοξειδίου του άνθρακα από τα αυτοκίνητά τους έως το 2021, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τη σχετική νομοθεσία της Ε.Ε. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται ο όμιλος της Φολκσβάγκεν, η Φίατ-Κράισλερ και η Μπε-Εμ-Βε. Στα συμπεράσματα αυτά οδηγούν οι προβλέψεις της εταιρείας συμβούλων PA Counsulting που βασίζονται στη μείωση των πωλήσεων των πετρελαιοκίνητων αυτοκινήτων μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου «Ντήζελγκέιτ».
Ήδη ο όμιλος της Φολκσβάγκεν έχει βάλει στην άκρη τριάντα δισεκατομμύρια δολάρια με σκοπό να καλύψει τις δαπάνες για πρόστιμα, δικαστικά έξοδα και επιδιορθώσεις αυτοκινήτων. Υπενθυμίζεται ότι οι αμερικανικές αρχές έχουν ήδη επιβάλλει πρόστιμο άνω των είκοσι δις εκατομμυρίων.
Δεύτερον, το «Ντήζελγκέιτ» άνοιξε τον ασκό του Αιόλου, διότι η μεν Γερμανία εξετάζει σήμερα την απαγόρευση της κυκλοφορίας οχημάτων με κινητήρα ντήζελ, οι δε Γαλλία, Κίνα και Βρετανία καθώς και άλλες χώρες σχεδιάζουν να καταργήσουν σταδιακά τους κινητήρες εσωτερικής καύσης. Στη Γερμανία το ποσοστό των πωλήσεων ντηζελοκίνητων αυτοκινήτων μειώθηκε στο 30% του συνόλου των πωλήσεων αυτοκινήτων από το 50% που ήταν πριν ξεσπάσει το σκάνδαλο του «Ντήζελγκέιτ».
Παράλληλα οι εταιρείες προγραμματίζουν να σταματήσουν την παραγωγή ντηζελοκίνητων αυτοκινήτων. Συγκεκριμένα η αυτοκινητοβιομηχανία Τογιότα ανακοίνωσε ότι από το φθινόπωρο του 2018 θα σταματήσει να πουλάει στην Ευρώπη επιβατικά αυτοκίνητα με κινητήρες ντήζελ. Ας σημειωθεί ότι η ίδια εταιρεία κατασκευάζει σε τουρκικό εργοστάσιο περίπου 280.000 αυτοκίνητα ετησίως. Το εργοστάσιο αυτό λειτουργεί από το 1994 και το 90% των αυτοκινήτων εξάγονται στην Ευρώπη.
Άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες στρέφονται προς την παραγωγή ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων. Μεταξύ αυτών η Τέσλα και η Βόλβο οι οποίες ανακοίνωσαν μεγάλη αύξηση της παραγωγής σε ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα έως το 2020-2025. Μάλιστα η Βόλβο πρωτοπορεί διότι όλα τα νέα της μοντέλα από το 2019 και εφεξής θα έχουν ηλεκτρικό κινητήρα. Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Φαϊνάνσιαλ Τάιμς, οι αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν εξασφαλίσει ιδιαίτερες διευκολύνσεις για να αποφύγουν τις κυρώσεις των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Συνήθως βασικό εργαλείο για τις εταιρείες αυτές ήταν τα πετρελαιοκίνητα οχήματά τους τα οποία έχουν χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Ωστόσο εξαιτίας του «Ντήζελγκέιτ» το μερίδιο των πετρελαιοκίνητων οχημάτων που πωλούνται στην Ευρώπη, υποχώρησε από το 52% (Οκτώβριος 2015) στο 45% (Μάιος 2018). Άρα μεγαλύτερο μέρος των οχημάτων που κατασκευάζουν οι όμιλοι θα χρησιμοποιούν βενζίνη και κατά συνέπεια οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα είναι περισσότερες. Με τις διευκολύνσεις όμως που εξασφάλισαν, για κάθε ηλεκτρικό αυτοκίνητο που κατασκευάζουν, το οποίο εκπέμπει μηδενικούς ρύπους, αντισταθμίζουν τους ρύπους που εκπέμπουν τα υπόλοιπα οχήματα του στόλου τους.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Μπλούμπεργκ: «Αναλυτές της αγοράς προεξοφλούν μεγάλες αλλαγές στην παγκόσμια αγορά των επιβατικών αυτοκινήτων. Η Κίνα και η Ευρώπη πριμοδοτούν πλέον τη χρήση ηλεκτροκίνητων οχημάτων. Έως το 2020 θα διατίθενται στους καταναλωτές περισσότερα από 120 διαφορετικά ηλεκτροκίνητα μοντέλα».
Παρόλο που ο όμιλος της Φολκσβάγκεν είναι ο βασικός παίκτης στο «Ντήζελγκέιτ», παρόλο που έχουν μειωθεί οι πωλήσεις των ντηζελοκίνητων οχημάτων, παρόλο που προβλέπεται ότι θα πληρώσει δισεκατομμύρια δολάρια (έχει ήδη επιβληθεί εις βάρος του πρόστιμο άνω των είκοσι δις), ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Ματίας Μίλερ δήλωσε ότι «πολύ σύντομα οι κινητήρες ντήζελ θα επανέλθουν στο προσκήνιο. Μόλις ο καταναλωτής αντιληφθεί ότι τα ντηζελοκίνητα είναι φιλικά προς το περιβάλλον δεν θα υπάρχει κανένας λόγος να μην τα αγοράσουν.
Παράλληλα ο ίδιος όμιλος δεν θ’ αφήσει ανεκμετάλλευτο και το πεδίο της ηλεκτροκίνησης. Από το Νοέμβριο του 2017 έχει αρχίσει να εκπονεί επενδυτικό σχέδιο προϋπολογισμού 72 δις ευρώ, σε βάθος πενταετίας, με σκοπό την παραγωγή ηλεκτροκίνητων οχημάτων, όπως το επιτάσσει η ανάπτυξη της τεχνολογίας. Ειδικότερα προτείνει να κατασκευαστούν εκδοχές ηλεκτροκίνητων οχημάτων για τριακόσια μοντέλα της εταιρείας! Έχει ως στόχο το σύνολο των δαπανών για επενδύσεις να αντιστοιχεί σε ποσοστό 6% των πωλήσεων έως το 2020.
Αλλά και ο δεύτερος μεγάλος όμιλος της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας η Μερσεντές-Ντέμλερ αποδείχθηκε ότι έχει εξαπατήσει τόσο τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές όσο και τους καταναλωτές. Τον περασμένο Ιούνιο, ανακάλεσε 774.000 οχήματά της σ’ όλη την Ευρώπη, τα οποία έφεραν το παράνομο λογισμικό, που παραποιούσε τις μετρήσεις των εκπομπών καυσαερίων και τις εμφάνιζε μικρότερες από τις πραγματικές, όταν το όχημα υποβαλλόταν σε δοκιμή. Από το σύνολο των οχημάτων που είναι στη διαδικασία της ανάκλησης τα 238.000 βρίσκονται στο εσωτερικό της Γερμανίας. Ας σημειωθεί ότι ο όμιλος της Μερσεντές-Ντέμλερ δέχθηκε να συνεργαστεί με τις γερμανικές αρχές, με σκοπό ν’ αποφύγει την επιβολή προστίμων ή άλλων κυρώσεων. Σύμφωνα με υπολογισμούς η αναβάθμιση του λογισμικού στα οχήματά της θα προσεγγίσει το ύψος των 100 εκατομμυρίων ευρώ.
Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στην περίπτωση της απάτης που διέπραξε ο όμιλος της Μερσεντές Ντέμλερ είναι ότι εμπλέκεται η γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία Ρενώ η οποία έχει το μεγαλύτερο μερίδιο 19,8% στη γαλλική αγορά αυτοκινήτων. Πιο συγκεκριμένα οι κινητήρες ντήζελ για τους οποίους υπάρχουν βάσιμες υπόνοιες ότι φέρουν το παράνομο λογισμικό, είναι τετρακύλινδροι των 1,6 λίτρων. Τους κινητήρες αυτούς ο γερμανικός όμιλος τους προμηθεύεται από τη γαλλική Ρενώ και κατόπιν τους προσαρμόζει στα δικά του μοντέλα σύμφωνα με τη συνεργασία που έχουν υπογράψει.
Η γαλλική εταιρεία αρνείται οποιαδήποτε συμμετοχή στην απάτη και ο επικεφαλής της Τιερί Μπολορέ δήλωσε: «Ο έλεγχος των κινητήρων αποτελούσε ανέκαθεν υποχρέωση του κατασκευαστή του οχήματος στο οποίο μοντάρεται ο κινητήρας. Εγώ είμαι υπεύθυνος για τη Ρενώ, και στη Ρενώ δεν υπάρχει καμιά απάτη. Τελεία και παύλα!»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου