Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2020

Κλιματική κρίση: Η γεωγραφία των απόψεων

της Βάσης Παναγοπούλου

Περισσότεροι από 10.000 άνθρωποι σε τριάντα χώρες ρωτήθηκαν, αν και σε τι βαθμό εμπιστεύονται τις εκτιμήσεις των επιστημόνων όσον αφορά την κατάσταση του περιβάλλοντος. Οι πολίτες των χωρών της Νότιας Ασίας φάνηκε ότι εμπιστεύονται τις ανακοινώσεις των περιβαλλοντικών επιστημόνων στον μέγιστο βαθμό, σε αντίθεση με δύο στους τρεις κατοίκους Βόρειας Αμερικής, Ανατολικής Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας, που δήλωσαν ότι δεν τρέφουν ιδιαίτερη εμπιστοσύνη έως και καθόλου εμπιστοσύνη σε ό,τι καταθέτουν και βροντοφωνάζουν οι επιστήμονες για την κλιματική αλλαγή.

Η κλιματική αλλαγή είναι γεγονός αληθινό; Ζούμε πραγματικά σε έναν υπερθερμαινόμενο πλανήτη; Κι αν όλα τα επιστημονικά δεδομένα είναι αληθή, ποιος έχει την ευθύνη; Ο ανθρώπινος πολιτισμός ή ό,τι βιώνουμε, είναι ένα απόλυτα φυσικό γεγονός που η ίδια η φύση γεννάει;


Οι απαντήσεις όσων ερωτήθηκαν -δέκα χιλιάδες άνθρωποι σε τριάντα χώρες- είναι ένα εξαιρετικό δείγμα που απεικονίζει όχι μόνο το τι πιστεύει ο καθένας από εμάς για τη μεγαλύτερη πρόκληση/απειλή που αντιμετωπίζει το ανθρώπινο είδος και είναι η κλιματική κρίση, αλλά και πού, σε ποιες χώρες του κόσμου επικρατεί η μία ή ή άλλη άποψη.

Το ευοίωνο μήνυμα είναι ότι περισσότεροι από τους μισούς κατοίκους του πλανήτη εμπιστεύονται τα επιστημονικά δεδομένα περί κλιματικής κρίσης. Ας δούμε όμως τα αποτελέσματα ανά χώρα.

Οι Ινδοί λοιπόν δείχνουν τη μεγαλύτερη εμπιστοσύνη -με ένα συντριπτικό ποσοστό της τάξης του 86%- στα δεδομένα που δίνουν οι περιβαλλοντικοί επιστήμονες για την κλιματική αλλαγή και την κακή κατάσταση του πλανήτη απ' όλους τους υπόλοιπους λαούς της υφηλίου, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας που παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο του World Economic Forum στο Νταβός, έρευνα που διεξήγαγε η εταιρεία «SAP and Qualtrics». Με ποσοστά 78% και 70% αντίστοιχα ακολουθούν το Μπανγκλαντές και το Πακιστάν, με τους πολίτες τους να δηλώνουν ότι δίνουν εξαιρετικά μεγάλη σημασία ή πολλή σημασία, ενώ μέσα στην πρώτη πεντάδα που θεωρεί αξιόπιστα τα επιστημονικά στοιχεία κατατάσσονται η Κίνα και η Τουρκία, που μάλιστα ισοβαθμούν (69%).

Στον αντίποδα αυτών των ενθαρρυντικών υψηλών ποσοστών αποδοχής, βλέπουμε ότι μόνο το 23% των Ρώσων που συμμετείχαν στην έρευνα δείχνει την ίδια εμπιστοσύνη, ενώ πολύ σκεπτικοί εμφανίζονται οι κάτοικοι της Ιαπωνίας (25%), της Ουκρανίας (33%), των ΗΠΑ (45%) και της Γαλλίας (47%).

Αν δούμε τα αρνητικά πρόσημα ανά περιοχές, τότε βλέπουμε ότι είναι οι ενήλικες Βορειοαμερικανοί που έχουν μηδαμινή εμπιστοσύνη στις περιβαλλοντικές επιστήμες (12%) ή και καθόλου (6%) οι οποίοι υπερισχύουν των αντίστοιχων πεποιθήσεων Νοτιοασιατών που δήλωσαν μηδαμινή ή καθόλου εμπιστοσύνη με ποσοστά 4% και 2% αντίστοιχα.

Ενα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο που κατέγραψε η έρευνα είναι ότι σε κάποιες περιοχές τα ποσοστά των πολιτών που δείχνουν να εμπιστεύονται όσα επιστημονικά δεδομένα αφορούν την κλιματική αλλαγή, σημείωσαν ελάχιστη μείωση σε σχέση με τις αντίστοιχες μετρήσεις του 2019.

Τα δεδομένα αφορούν την αποδεδειγμένη αλήθεια και αποδεκτή από την επιστημονική κοινότητα στο σύνολό της σχεδόν, ότι υπάρχει άρρηκτη σχέση ανάμεσα στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και την κλιματική αλλαγή, γεγονός που έχει τεράστιο αρνητικό αποτύπωμα στους ωκεανούς και στα καιρικά πρότυπα. Δεν χαρακτηρίστηκε άλλωστε τυχαία το 2019 ως χρονιά με ρεκόρ υπερθέρμανσης των ωκεανών, αφού καταγράφηκε η υψηλότερη μέχρι τώρα θερμοκρασία που ήταν κατά 0,075 βαθμούς Κελσίου υψηλότερη του μέσου όρου που καταγράφηκε από το 1981 μέχρι το 2010 στους ωκεανούς.

Η Ανατολική Ασία και οι χώρες του Ειρηνικού είναι οι περιοχές που έδειξαν τη μεγαλύτερη ρήξη (50%), με ένα ποσοστό 9% διαφορά από ό,τι την περασμένη χρονιά που είχαν δηλώσει ότι εμπιστεύονται πολύ ή ότι δίνουν εξαιρετικά μεγάλη σημασία στους περιβαλλοντικούς επιστήμονες (59%).

Στην ερώτηση δε για το αν πιστεύουν ότι πράγματι υφίσταται ως γεγονός η υπερθέρμανση του πλανήτη και αν ναι, σε τι αυτή οφείλεται, τα 2/3 επί του συνόλου των ερωτηθέντων απάντησαν θετικά ότι ναι, ο πλανήτης ψήνεται, δίνοντας την υπαιτιότητα κατά κύριο λόγο στις ανθρώπινες δραστηριότητες.

Τα μεγαλύτερα ποσοστά αποδοχής αυτής της άποψης (78%) καταγράφηκαν στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική. Αντίθετα, λιγότερο από το 60% των Βορειοαμερικανών δείχνει να ασπάζεται την άποψη αυτή, με την Ανατολική Ασία και τις χώρες του Ειρηνικού να τους ακολουθούν με ποσοστό 54%, όπου άλλωστε σημειώθηκε και το μεγαλύτερο ποσοστό πολιτών -τέσσερις στους δέκα- που πιστεύουν μεν στην υπερθέρμανση του πλανήτη ως αληθινό γεγονός αλλά διαφοροποιούνται στα αίτια. Πιστεύουν δηλαδή ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη είναι μέσα στους ρυθμούς της φύσης.

Αντίστοιχα σκεπτόμενο είναι και το ένα τρίτο των Βορειοαμερικανών, ήτοι το 32%, οι οποίοι δηλώνουν ότι τα αίτια της υπερθέρμανσης του πλανήτη είναι τερτίπια της φύσης, ενώ ένα ποσοστό μάλιστα της τάξης του 9% λέει ότι όλα αυτά είναι απλά... μυθεύματα.

Η άποψη περί μυθευμάτων και «προφητών της καταστροφής» δεν δείχνει να έχει τέτοια απήχηση στους κατοίκους των χωρών της υποσαχάριας Αφρικής (μόλις ένα 3% συμφωνεί), χώρες όπου κατοχυρώθηκε το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό (77% ) στην άποψη ότι η υπερθέρμανση του πλανήτη δεν είναι φυσικό φαινόμενο αλλά ανθρώπινο «επίτευγμα».

Κι επειδή αρέσκομαι σε αισιόδοξες σκέψεις, δεν μπορώ να αγνοήσω την παραδοχή που χτυπάει σαν καμπανάκι στο μυαλό μου για να θυμηθώ ότι, όπως καταφέραμε να μειώσουμε την τρύπα του όζοντος -που και τότε γινόταν ο ίδιος χαμός και λέγονταν τα ίδια ακριβώς με σήμερα-, έτσι θα καταφέρουμε και τα επόμενα χρόνια να αναχαιτίσουμε την κλιματική κρίση και να πετύχουμε τον στόχο των μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2050.

Αλλωστε, όπως τόνισαν όλοι όσοι συμμετείχαν στο World Economic Forum στο Νταβός, ηγέτες κρατών, φορείς, εταιρείες, προσωπικότητες, οικονομικοί παράγοντες, μπορούμε να πετύχουμε τον στόχο των μηδενικών εκπομπών με έναν απλό και μόνο τρόπο: τη συνεργασία σε όλα τα επίπεδα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: