Η Σύμβαση του Aarhus υπεγράφη στις 25 Ιουνίου 1998 στην πόλη Aarhus της Δανίας, με πρωτοβουλία της Οικονομικής Επιτροπής των Η.Ε. για την Ευρώπη (UNECE). Η Σύμβαση, η οποία τέθηκε σε ισχύ στις 30 Οκτωβρίου 2001, απαριθμεί σήμερα 47 συμβαλλόμενα μέρη, μεταξύ των οποίων και η χώρα μας (Ν. 3422/2005 ΦΕΚ Α 303/13-12-2005), ενώ έχει κυρωθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ε.Ε.) με την Απόφαση 2005/370/ΕΚ του Συμβουλίου της 17ης Φεβρουαρίου 2005.
Η εν λόγω Σύμβαση βασίζεται σε τρεις πυλώνες. Ειδικότερα:
Ο πρώτος πυλώνας της Σύμβασης αναφέρεται στο δικαίωμα των πολιτών να έχουν πρόσβαση στις περιβαλλοντικές πληροφορίες και διακρίνεται σε 2 μέρη (ενεργητική και παθητική πληροφόρηση). Το πρώτο μέρος αφορά το δικαίωμα του κοινού να αιτείται την παροχή πληροφοριών από τις δημόσιες αρχές και την υποχρέωση των δημοσίων αρχών να παρέχουν τις πληροφορίες αυτές (Άρθρο 4). Το δεύτερο μέρος αφορά το δικαίωμα του κοινού να λαμβάνει πληροφορίες και την υποχρέωση των δημοσίων αρχών να συλλέγουν και να διαχέουν την πληροφόρηση χωρίς να απαιτείται προηγούμενη αίτηση εκ μέρους του κοινού (Άρθρο 5).
Ο δεύτερος πυλώνας της Σύμβασης αναφέρεται στην συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και διακρίνεται σε 3 μέρη. Το πρώτο μέρος αφορά τη συμμετοχή του κοινού κατά τη λήψη αποφάσεων επί συγκεκριμένων δραστηριοτήτων ή έργων. Αυτή η ρύθμιση αναφέρεται κυρίως στις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, οι οποίες θα πρέπει να γνωστοποιούνται στο κοινό, ώστε το τελευταίο να είναι σε θέση να διατυπώσει τη γνώμη του (Άρθρο 6). Το δεύτερο μέρος αφορά τη συμμετοχή του κοινού στην προετοιμασία περιβαλλοντικών σχεδίων, προγραμμάτων και πολιτικών (Άρθρο 7). Με αυτή τη ρύθμιση προβλέπεται η υποχρέωση εκτίμησης των επιπτώσεων στο περιβάλλον με τη συμμετοχή του κοινού, όταν ακόμα οι δημόσιες αρχές βρίσκονται στη φάση του σχεδιασμού ή του προγραμματισμού. Τέλος, το τρίτο μέρος αφορά τη συμμετοχή του κοινού στην προετοιμασία νόμων, κανονισμών και νομικά δεσμευτικών κανόνων (Άρθρο 8 ). Το μέρος αυτό προωθεί και ενισχύει το σημασιολογικό περιεχόμενο της δημόσιας διαβούλευσης πριν από την ψήφιση σημαντικών νομοθετικών πράξεων.
Ο τρίτος πυλώνας της Σύμβασης αναφέρεται στην πρόσβαση στη δικαιοσύνη. Ουσιαστικά συνδέεται άμεσα με τους δύο προηγούμενους πυλώνες και ενδυναμώνει την εφαρμογή της εθνικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας (Άρθρο 9). Ο πυλώνας αυτός ενισχύει τη δεσμευτική αξία των διατάξεων της Σύμβασης, εξασφαλίζοντας ότι οποιοδήποτε άτομο θεωρεί ότι το αίτημά του για πληροφορίες κατά το Άρθρο 4 έχει αγνοηθεί, απορριφθεί αδίκως είτε εν μέρει, είτε εξ ολοκλήρου, είτε έχει απαντηθεί ανεπαρκώς ή κατά τα άλλα δεν έχει αντιμετωπισθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του εν λόγω άρθρου, μπορεί να ζητήσει έννομη προστασία με διαδικασία επανεξέτασης ενώπιον δικαστηρίου ή άλλου ανεξάρτητου και αμερόληπτου φορέα.
Μπορείτε να συμμετάσχετε στην διαβούλευση για το σχέδιο έκθεσης εφαρμογής της Σύμβασης του Άαρχους εδώ μέχρι τις 13 Ιανουαρίου 2025.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου