Η κατάρα του ορυκτού πλούτου

Ο όρος «κατάρα του ορυκτού πλούτου» χρησιμοποιείται για να περιγράψει το εμπειρικό δεδομένο, σύμφωνα με το οποίο χώρες πλούσιες σε φυσικούς πόρους έχουν χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης και πολύ υψηλότερα ποσοστά φτώχειας σε σύγκριση με χώρες που δεν διαθέτουν τέτοιους πόρους.

Μελέτες δείχνουν ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός εξάρτησης μιας χώρας από τις εξορυκτικές βιομηχανίες, τόσο μεγαλύτερο ποσοστό των πολιτών της ζει κάτω από το όριο της φτώχειας.


Οι πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί εδώ και χρόνια, καθ’ υπαγόρευσιν της μεταλλευτικής βιομηχανίας είναι τελικά πολιτικές καταστροφής και υπανάπτυξης. Είναι γνωστά τα παραδείγματα της Χιλής και της Νότιας Αφρικής στις οποίες είχαν επιβληθεί ακόμη και δικτατορία καθεστώτα. Η πρώτη διαθέτει άφθονο ορυκτό πλούτο και είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός και εξαγωγός χαλκού στον κόσμο. Το ίδιο και η δεύτερη, όπου ο χρυσός είναι το κύριο προϊόν και ακολουθούν, κατά σειρά παραγωγής, ο γαιάνθρακας, τα διαμάντια, ο χαλκός, το σιδηρομετάλλευμα, το μαγγάνιο και ο αμίαντος. Η μεταλλευτική δραστηριότητα είναι η βιαιότερη και βαρύτερη επέμβαση του ανθρώπου στο φυσικό περιβάλλον.

Η μεταλλεία είναι εξ’ ορισμού μη βιώσιμη στηρίζεται στην εκμετάλλευση μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων. Δεν τηρείται ούτε ο βασικός όρος της «φειδωλής εξόρυξης», ώστε να διαφυλαχθούν επαρκή αποθέματα για τις επόμενες γενεές. Δεν υπάρχει στρατηγική αποτίμηση από κρατικούς και διεθνείς φορείς για την πραγματική βιωσιμότητα των ορυκτών πόρων, ούτε κανένας σχεδιασμός ώστε να εξασφαλιστούν αποθέματα για το μέλλον. Τα πάντα αφήνονται να «ρυθμιστούν» από τους νόμους της αγοράς και από τις εταιρείες.