Τετάρτη 23 Μαρτίου 2022

Το ΚΚΕ και ο πόλεμος - Ένα βήμα μπρος, αλλά…

Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία μια συστηματική και υστερική εκστρατεία από κυβερνήσεις, διεθνείς οργανισμούς και ΜΜΕ τον παρουσιάζει ως μια αναμέτρηση ανάμεσα στις δυνάμεις του Φωτός και του Σκότους. Όπου το Φως, δηλαδή η δημοκρατία και η ελευθερία, αντιπροσωπεύονται από τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ που σπεύδουν να υπερασπιστούν την Ουκρανία και το Σκότος ενσαρκώνεται από τον Πούτιν και τη «ρωσική αρκούδα». 

Γι’ αυτό ο κόσμος της Αριστεράς, το εργατικό κίνημα, χρειάζεται ανάλυση, επιχειρήματα απέναντι σε αυτή την προπαγάνδα. Είναι απαραίτητα εργαλεία για να παλέψουμε ενάντια στον εχθρό που βρίσκεται στην ίδια μας τη χώρα, την άρχουσα τάξη και την κυβέρνηση της ΝΔ που έχει το θράσος να λέει ότι πάντα βρισκόταν στη «σωστή πλευρά της ιστορίας». 

Η ΚΕ του ΚΚΕ δημοσίευσε την περασμένη βδομάδα την απόφασή της “Για τον Ιμπεριαλιστικό Πόλεμο στην Ουκρανία”. Γράφει συγκεκριμένα: 

«Το ΚΚΕ, από την πρώτη στιγμή, καταδίκασε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία κι εξέφρασε την αλληλεγγύη του στον λαό της Ουκρανίας. Ο λαός της Ουκρανίας πληρώνει εδώ και μια δεκαετία τουλάχιστον τους ανταγωνισμούς και τις επεμβάσεις για το μοίρασμα αγορών και σφαιρών επιρροής, ανάμεσα στις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ και τη στρατηγική της «ευρωατλαντικής διεύρυνσης», από τη μια πλευρά, και, από την άλλη, τη στρατηγική της καπιταλιστικής Ρωσικής Ομοσπονδίας για τα δικά της εκμεταλλευτικά σχέδια σε βάρος των λαών, για να ενισχύσει τον δικό της ιμπεριαλιστικό συνασπισμό (Ευρασιατική Οικονομική Ένωση, Οργανισμός Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας) στην περιοχή της πρώην ΕΣΣΔ».

Αυτή η εκτίμηση είναι ένα ουσιαστικό βήμα στη σωστή κατεύθυνση. Μπροστά μας ξετυλίγεται ένας πόλεμος ανάμεσα σε ιμπεριαλιστές «ληστές» για να θυμηθούμε την έκφραση του Λένιν για τους αντιμαχόμενους στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το κόστος το πληρώνει πρώτα απ’ όλα ο απλός κόσμος στην Ουκρανία που χτυπιέται από τις ρωσικές βόμβες και πυραύλους αλλά και η εργατική τάξη στη Ρωσία και σε όλο τον κόσμο. 

Σε αυτόν τον πόλεμο η κυβέρνηση Μητσοτάκη θέλει να παίξει το ρόλο των μετόπισθεν και του «προκεχωρημένου φυλακίου» των ΗΠΑ. Η ΚΕ του ΚΚΕ κατακεραυνώνει τα ψέματα που συνοδεύουν το «πολεμικό παραλήρημα του πρωθυπουργού». Όπως για παράδειγμα ότι η εμπλοκή στον πόλεμο θα φέρει «νέες ευκαιρίες», θα κάνει την Ελλάδα «κόμβο ενέργειας» και άλλα πολλά. 

Όμως, αυτό που δεν λέει η απόφαση είναι ενάντια σε ποιον, σε ποια άρχουσα τάξη, διεκδικεί η ελληνική άρχουσα τάξη αναβαθμισμένο ρόλο με την εμπλοκή της στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Η απάντηση είναι, την τουρκική άρχουσα τάξη, τον ανταγωνιστή της στην Ανατολική Μεσόγειο. Μπορεί η «εθνική στρατηγική» δεκαετιών με άξονα τις ΑΟΖ -που υπηρέτησε και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- να έχει μείνει ξυλάρμενη μετά το ναυάγιο του EastMed. Όμως, αυτό δεν κάνει τη «δικιά μας» άρχουσα τάξη πιο ενδοτική, αντίθετα, την κάνει πιο τυχοδιωκτική, όσους χαλβάδες και αν φάνε μαζί Μητσοτάκης και Ερντογάν. 

Το μόνο που έχει να πει η απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ για αυτό τον ανταγωνισμό είναι το εξής: «Είναι ψέμα ότι ‘θωρακιζόμαστε από την τουρκική απειλή’, γιατί αέρα στα πανιά των τουρκικών αμφισβητήσεων και της αναθεώρησης δίνουν οι ίδιοι οι ΝΑΤΟικοί». 

Είναι μια θέση προβληματική σε πολλά επίπεδα. Η κόντρα ανάμεσα στην ελληνική και την τουρκική άρχουσα τάξη είναι εξίσου αντιδραστική με την κόντρα που διεξάγεται στην Ουκρανία. Δεν υπάρχει τίποτα το προοδευτικό σε έναν ανταγωνισμό που έφτασε μέχρι και σε εμπλοκή των δυο αρχουσών τάξεων στον εμφύλιο της Λιβύης. Ούτε το κριτήριο μπορεί να είναι ποιος «έριξε την πρώτη ντουφεκιά» ή ποια άρχουσα τάξη είναι «αναθεωρητική». Είναι και οι δυο. 

Πολιτικά, αυτή η στάση αφήνει το εργατικό κίνημα και τον κόσμο της Αριστεράς ευάλωτο στην προπαγανδιστική εκστρατεία της ΝΔ και όλων των πολεμοκάπηλων. Ποια είναι η απάντηση στην «αναβάθμιση» της Τουρκίας, ρωτάνε τα κυβερνητικά παπαγαλάκια. Και απαντάνε: να γίνουμε αστακοί. Περισσότεροι εξοπλισμοί, περισσότερες φρεγάτες, Ραφάλ και βέβαια «εθνική ομοψυχία», μιας και «είμαστε μόνοι μας». 

Σήμερα, η πρώτη χώρα μέλος του ΝΑΤΟ σε «αμυντικές» δαπάνες ως προς το ΑΕΠ της δεν είναι οι ΗΠΑ. Είναι η Ελλάδα. Κι η κυβέρνηση του Μητσοτάκη θέλει να μας βάλει να πληρώσουμε και αυτή την σπατάλη εν μέσω πανδημίας και ακρίβειας. 

Κι όμως, από το κείμενο της απόφασης της ΚΕ του ΚΚΕ απουσιάζει η οποιαδήποτε αναφορά στην κούρσα των εξοπλισμών. Το σύνθημα καμιά ελληνική εμπλοκή, να κλείσουν οι βάσεις είναι σωστό. Όμως μένει «κουτσό» αν δεν συνοδεύεται με το αίτημα σταματήστε τους εξοπλισμούς.  

Όπως η σωστή καταγγελία της υποκρισίας της Δύσης και της ελληνικής κυβέρνησης για τους Ουκρανούς πρόσφυγες μένει κουτσή όταν δεν μεταφράζεται στο αίτημα, καλοδεχούμενοι όλοι οι πρόσφυγες. 

Η μεγαλορώσικη κληρονομιά του Στάλιν

Για «εβδομήντα χρόνια», γράφει η απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ οι «λαοί της Ρωσίας και της Ουκρανίας ζούσαν και αγωνίστηκαν μαζί για να αξιοποιήσουν με σχέσεις κοινωνικής ιδιοκτησίας τη γη, τα εργοστάσια, τον πλούτο του υπεδάφους τους, των υδάτων». Το 1991 ήρθε η «ανατροπή του σοσιαλισμού και η διάλυση της ΕΣΣΔ». Αυτή η τοποθέτηση χάνει από τα μάτια της την αντεπανάσταση του Στάλιν που γκρέμισε την εργατική τάξη από την εξουσία και μετέτρεψε την σταλινική ΕΣΣΔ σε κρατικό καπιταλισμό. Η ΕΣΣΔ που διαλύθηκε το 1991 δεν ήταν ίδια με την ΕΣΣΔ του Λένιν.

Το 1991 δεν άλλαξε το κοινωνικό σύστημα. Για να γίνει αυτό, μια τάξη έπρεπε να χάσει την εξουσία και να την κερδίσει μια άλλη. Στην Ρωσία το 1991 αυτοί που διαχειρίζονταν την οικονομία και το κράτος έμειναν στο τιμόνι. Οι Γιέλτσιν, οι Ναζαρμπάγιεφ, οι Αλίεφ ήταν στην ηγεσία του ΚΚΣΕ. Από διευθυντές έγιναν ιδιοκτήτες, από γραφειοκράτες, πολιτικοί (πολλές φορές οι διευθυντές έγιναν και πολιτικοί). Οι στρατηγοί, οι μπάτσοι και οι ασφαλίτες έμειναν στη θέση τους. Αυτά ισχύουν και για τη Ρωσία και για την Ουκρανία. 

Η ΕΣΣΔ μετά την επικράτηση του σταλινισμού δεν ήταν βασισμένη στην «εθνική ισοτιμία». Η ραχοκοκαλιά της άρχουσας τάξης ήταν η ρωσική γραφειοκρατία. Η ιδεολογία της ήταν έντονα χρωματισμένη από το μεγαλορώσικο εθνικισμό ενάντια στον οποίο έδωσε τη «τελευταία μάχη» του ο Λένιν. Ο φορέας της μεγαλορώσικης υπεροχής ήταν ο Στάλιν. 

Η σταλινική εξόρμηση για να γίνει η ΕΣΣΔ μια βιομηχανική και στρατιωτική υπερδύναμη σήμανε δυο πράγματα. Αίμα και ιδρώτα για τους εργάτες και αγρότες ανεξαρτήτου εθνικότητας και θρησκείας. Και ταυτόχρονα πισωγύρισμα και κατάργηση των δικαιωμάτων και κατακτήσεων που είχε φέρει η Επανάσταση του Οκτώβρη για τους καταπιεσμένους λαούς της Τσαρικής Αυτοκρατορίας. 

Οι «ομόσπονδες» δημοκρατίες δεν είχαν το δικαίωμα να αποσχιστούν. Και σε πολλές περιπτώσεις δε διέφεραν και πολύ από αποικίες. Αυτές στην Κεντρική Ασία έγιναν μονοκαλλιέργειες βαμβακιού (όπως το Ουζμπεκιστάν) ή εξορυκτικά κέντρα όπως το Καζακστάν. Παντού οι εκπρόσωποι του «κέντρου», δηλαδή της Μόσχας, θεωρούσαν ότι λίγο πολύ «εκπολίτιζαν» ή ανέπτυσσαν τους «καθυστερημένους». Όπως οι Άγγλοι και οι Γάλλοι στην Ινδία ή την Αλγερία. 

Στην Ουκρανία ακόμα και στα τέλη της δεκαετίας του ‘80 μόνο το 16% των σχολείων δίδασκαν στα ουκρανικά και ένα 12% είχε μικτό γλωσσικό πρόγραμμα μαθημάτων. Όποιος/α ήθελε να «ανέβει» κοινωνικά έπρεπε να μιλάει τη γλώσσα της διοίκησης, τα ρωσικά. 

Είναι αλήθεια ότι οι άρχουσες τάξεις σε Ρωσία και Ουκρανία χρησιμοποίησαν και χρησιμοποιούν τον εθνικισμό. Όμως, μπόρεσαν να το κάνουν γιατί υπήρχε ένα υπόβαθρο δεκαετιών καταπίεσης και διακρίσεων. Τα χρόνια της επανάστασης 1917-1927 ήταν ένα φωτεινό διάλειμμα όπου οι Μπολσεβίκοι χτύπησαν τον μεγαλορώσικο εθνικισμό.

Το 1991 η συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού της Ουκρανίας τάχτηκε υπέρ της ανεξαρτησίας. Ακόμα και στην Ανατολική Ουκρανία τα ποσοστά ήταν συντριπτικά. Αυτή την ενότητα της εργατικής τάξης της Ουκρανίας την τσακίζουν ο Πούτιν και ο Ζελένσκι με τον σημερινό πόλεμο. Τα εθνικιστικά μίση δεν θα σταματήσουν ούτε με μια νίκη της Δύσης ούτε με μια νίκη της Ρωσίας, αλλά μόνο με την εργατική αντίσταση στον πόλεμο.

Πηγή: ergatiki.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: