Πέμπτη 11 Ιουλίου 2002

5 Ιουνίου, Παγκόσμια Μέρα Περιβάλλοντος: Το καμπανάκι της λειψυδρίας χτύπησε!

Είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της εποχής μας (κι ας μην το έχουμε συνειδητοποιήσει ακόμη), το οποίο θα γίνει οξύτερο κατά τις επόμενες δεκαετίες! Οι αιτίες της λειψυδρίας είναι πολλές: Μόλυνση των υδάτων, υπεράντληση των υπογείων αποθεμάτων και τεράστια σπατάλη στην άρδευση των εκτάσεων λόγω της εντατικοποίησης της γεωργίας, αύξηση πληθυσμού, αλόγιστη χρήση από τους τουρίστες στους συνεχώς αυξανόμενους τόπους παραθερισμού, μεγάλες απώλειες στο δίκτυο ύδρευσης  άρδευσης, χαμηλές βροχοπτώσεις, μη αξιοποίηση των επιφανειακών υδάτων και των νερών των βροχών, αποψίλωση δασικών εκτάσεων και η  προκαλούμενη ερημοποίηση κ.λ.π. Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί μοιάζει με έναν τραπεζικό λογαριασμό ταμιευτηρίου από τον οποίο  μονίμως χρήματα,  να τ' αντικαθιστούμε, λένε οι απανταχού Οικολόγοι. Ο Πλανήτης μας αντιμετωπίζει ήδη πολύ έντονα προβλήματα λόγω της έλλειψης νερού. Είναι αναγκαίο λοιπόν να ληφθούν επειγόντως μέτρα τόσο σε παγκόσμιο, όσο και σε εθνικό επίπεδο. Οι καιροί ου μενετοί.

Ο Swaminathan Asokan ονειρεύεται νερό. Το βλέπει ν' αναβλύζει ορμητικά από μια τεράστια βρύση. Κάθεται, το παρατηρεί και γεμίζει το ένα καλάθι μετά το άλλο. Απολαμβάνει τη  δροσιά του. Ξαφνικά ξυπνά συνειδητοποιώντας τον εφιάλτη. Διότι στο Madras,  μια από τις τέσσερις μεγαλύτερες πόλεις της Ινδίας, στην οποία διαμένει ο Asokan δεν υπάρχει νερό. Η πηγή έχει στερέψει εδώ και αρκετό καιρό, γι΄ αυτό και ο Asokan αναγκάζεται να ξυπνά μέσα στη νύχτα, να διασχίζει μια διαδρομή πέντε λεπτών, φορτωμένος με πλαστικούς κουβάδες για να φτάσει σε μια βρύση κοινής χρήσης. Καθώς το νερό κυλά εκεί μεταξύ 4 και 6 το πρωί, ο 34χρονος Asokan, υπάλληλος σε μια χρηματοοικονομική εταιρεία, προσπαθεί να βρίσκεται στην ουρά στις 3.30π.μ. Το αποτέλεσμα είναι πέντε κουβάδες νερού με τις οποίες πρέπει να περάσει ολόκληρη την ημέρα.

Ο Asokan  θεωρείται τυχερός σε σύγκριση με τους υπόλοιπους κατοίκους της χώρας. Χιλιάδες χωριά των Ινδιών δεν έχουν καθόλου αποθέματα νερού. Έτσι οι κάτοικοι αναγκάζονται να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις προκειμένου να φτάσουν στο κοντινότερο πηγάδι ή ποτάμι για να μαζέψουν νερό. Στις πόλεις όπου οι ελλείψεις είναι μεγαλύτερες, μονάδες όπως νοσοκομεία ή ξενοδοχεία προμηθεύονται νερό από πλανόδιους, οι οποίοι μαζεύουν νερό και το πουλάνε. Αν και το μεγαλύτερο μέρος της Ινδίας παρουσιάζει αυξημένα ποσοστά βροχοπτώσεων, τα αποθέματα νερού δεν επαρκούν λόγω της μη ελεγχόμενης και γρήγορης ανάπτυξης του πληθυσμού. Η υπερβολική άντληση των υπογείων πετρωμάτων που συγκρατούν νερό και η αλόγιστη κοπή δέντρων που συγκρατούν και αποθηκεύουν νερό έχουν διαταράξει την υδρολογική ισορροπία. Το νερό που θεωρείται πολύτιμο είναι μερικές φορές μολυσμένο από περιττώματα και βιομηχανικά απόβλητα κάνοντας όσους το πίνουν επιρρεπείς σε ασθένειες.

Αυτό είναι το πρόσωπο της Ινδίας, αλλά το λυπηρό φαινόμενο της λειψυδρίας είναι ένα μόνο από τα προβλήματα που μπορούν να δημιουργήσουν παγκόσμια κρίση. Σχεδόν ανεπαίσθητα το πρόβλημα εξαπλώνεται σε έναν πλανήτη ήδη  προβληματισμένο με θέματα που αφορούν την μείωση του όζοντος και άλλες περιβαλλοντικές απειλές. Απλά δεν υπάρχουν επαρκή αποθέματα νερού, αλλά η ιστορία επαναλαμβάνεται στη μία χώρα μετά την άλλη. Από το Μεξικό έως την Κίνα ο άνθρωπος όχι μόνο εκμεταλλεύεται αλόγιστα τα περιορισμένα αποθέματα νερού, αλλά συχνά μολύνει το πολύτιμο αυτό για τη ζωή αγαθό.

Ακόμα και σε περιοχές όπου το ποσοστό βροχοπτώσεων είναι μεγάλο, όπως η Ευρώπη και η Ανατολική Αμερική, τα αποθέματα νερού δεν επαρκούν και η ποιότητά τους δεν είναι πλέον κατάλληλη. Όσο για τις περιοχές όπου επικρατεί ξηρασία το νερό δεν επαρκεί ούτε για πόση ούτε για την καλλιέργεια της γης. Σύμφωνα με το World Resources Institute τα 3,4 δισ. από τα 5,3 δισ. των κατοίκων πρέπει να καταναλώνουν σε ημερήσια βάση μόνο 50 λίτρα νερό, δηλαδή το 1/7 της ποσότητας που καταναλώνει ένας Αμερικανός.

Για χιλιάδες ανθρώπους η έλλειψη καθαρού νερού ισοδυναμεί με επιδημίες, πείνα, απελπισία, θάνατο. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών 40.000 παιδιά πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας διάρροιας και άλλων αρνητικών φαινομένων που προκαλεί η έλλειψη καθαρού νερού. Στην πρώην Σοβιετική Ένωση η καταστρεπτική εκμετάλλευση της γης γύρω από τη λίμνη Αράλη έχει μειώσει την έκτασή της στα 2/3 μέσα σε 30 χρόνια. Επιπλέον μάζες άλατος και εντομοκτόνων προερχόμενες από τη λίμνη μολύνουν τη γη και βασανίζουν τους ανθρώπους με ασθένειες όπως γαστρίτιδα και καρκίνο του λάρυγγα. Στο Beijing ένα τρίτο των πηγαδιών έχει στερέψει. Τη στιγμή που το Ισραήλ πρέπει να βρει νέα αποθέματα νερού για αυτούς που ήρθαν από την πρώην Σ. Ένωση η Ιορδανία ταλαιπωρημένη και η ίδια από την έλλειψη νερού καταφεύγει στους ίδιους ποταμούς για να στηρίξει έναν από τους ραγδαία αναπτυσσόμενους πληθυσμούς στη Μ. Ανατολή. Τα νέα όμως δεν είναι ευχάριστα ούτε στο Μεξικό αφού το 40% του πληθυσμού βασανίζεται από την έλλειψη καθαρού πόσιμου νερού. Όπως επισημαίνει και ο Ivan Restiepo, υπεύθυνος στο Κέντρο Οικολογικής Ανάπτυξης στο Μεξικό: «υποφέρουμε από αυτό το πρόβλημα εδώ και αρκετά χρόνια αλλά η κρίση θα ξεσπάσει αυτή τη δεκαετία».

Εξαιτίας της έλλειψης νερού είναι πιθανό να επιληφθούν περιορισμοί στην πληθυσμιακή και οικονομική ανάπτυξη ταυτόχρονα με περικοπές στην παραγωγή τροφίμων. Άλλωστε, το 73% σχεδόν του καθαρού νερού χρησιμοποιείται για τη γεωργία. Με το πέρασμα των χρόνων περισσότερες εκτάσεις άγονης γης καλλιεργήθηκαν διαμέσου της άρδευσης. Όμως όπως αναφέρει ο Λέστερ Μπράουν πρόεδρος του World-watch Institute στην Ουάσινγκτον η ποσότητα της ήδη καλλιεργημένης γης έχει μειωθεί κατά 7% την τελευταία δεκαετία.

Ήδη ο κόσμος καταναλώνει περισσότερο φαγητό από αυτό που παράγει. Οι φτωχότερες χώρες έχουν αποτρέψει την αύξηση του ποσοστού θανάτων από πείνα χρησιμοποιώντας τα διεθνή αποθέματα, τα οποία όμως μειώνονται. Εάν οι αγρότες στη Β. Αμερική έχουν ευνοϊκό καιρό για τηνκαλλιέργεια της τα αποθέματα αυξάνονται. Η ξηρασία όμως που επικρατεί θα θέσει παγκόσμια τα αποθέματα τροφής σε κίνδυνο.

Γεγονός πάντως είναι πως το πρόβλημα έλλειψης νερού πέρα από τους ανθρώπους θα επηρεάσει την πανίδα και τη χλωρίδα σε ολόκληρο τον πλανήτη. Λόγω της ανάπτυξης της βιομηχανίας και της γεωργίας πολλοί υγρότοποι στερεύουν, μολύνεται το περιβάλλον εξαιτίας της ρίψης απορριμμάτων και γενικά θέτουν σε κίνδυνο το οικοσύστημα.

 Βέβαια η ιδέα της έλλειψης νερού φαίνεται υπερβολική όταν 70% της επιφάνειας της γης καλύπτεται από νερό, Το 98% όμως αυτού είναι αλμυρό και ακατάλληλο για πόσιμη κατανάλωση ή για τη γεωργία. Η μέθοδος της αφαλάτωσης είναι τεχνικά δυνατή αλλά πάρα πολύ ακριβή έτσι ώστε χρησιμοποιείται μόνο στις πλούσιες και αραιοκατοικημένες  περιοχές όπως η Σ. Αραβία ή σε πλούσιες σώρς ΄πω; οι Η.Π.Α.

Η λανθασμένη διάθεση των υδάτων έχει καθορίσει τον χάρτη του πολιτισμού. Πόλεις που βρίσκονται κοντά σε ποταμούς ή λίμνες αναπτύσσονται γοργά και δυναμικά. Οι άνθρωποι εστίασαν τελικά την προσοχή τους σε συγκεκριμένες περιοχές όπου η Μηχανική ήταν απαραίτητη για να αντλήσουν νερό από τις πηγές των παραπάνω περιοχών. Η Ρώμη στήριξε το σύστημα άρδευσης της αυτοκρατορίας της σε ένα περίπλοκο δίκτυο αρδευτικών μηχανημάτων, που αργότερα όμως παρουσίασε προβλήματα λόγω των τοξικών μετάλλων. Σύμφωνα με ιστορικές μελέτες το νερό που περνούσε διαμέσου των σωλήνων από μόλυβδο, δηλητηρίαζε σταδιακά τους κατοίκους.

Στην Αμερική η εκμετάλλευση των υδάτινων πόρων είναι εκπληκτική, αφού το απέραντο σύστημα από κανάλια, φράγματα, αρδευτικά έργα βοηθάει την ανάπτυξη του εμπορίου, την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για τις αναπτυσσόμενες βιομηχανίες, καθώς και την ανάπτυξη της γεωργίας στις άνυδρες περιοχές της χώρας. Η ποικιλομορφία  μεγάλων ποσοτήτων ύδατος από λίμνες και ποτάμια βοήθησαν την ανάπτυξη του πληθυσμού στην Ν. Καλιφόρνια στο βαθμό δυνατότητας των διαθέσιμων αποθεμάτων. Όμως η λανθασμένη εντύπωση πως η Μηχανική μπορεί να παράγει νερό για οπουδήποτε και όταν χρειαστεί οδήγησε σε αλόγιστη σπατάλη με αποτέλεσμα σοδειές να καλλιεργούνται σε άνυδρες περιοχές.

Τόσο οι Η.Π.Α. όσο και οι υπόλοιπες χώρες συνειδητοποιούν τώρα πως υπάρχουν όρια στην ικανότητα του ανθρώπου να μεταφέρει νερό από ένα μέρος σε ένα άλλο χωρίς να διαταράξει την οικολογική ισορροπία. Η οικολογική καταστροφή, που προκλήθηκε από τα φράγματα και άλλα αρδευτικά έργα, έδωσαν νέα ώθηση στην προσπάθεια των περιβαλλοντολόγων να ενημερώσουν τον κόσμο για τους κινδύνους της μη ελεγχόμενης ανάπτυξης.

Παρ' όλα αυτά δεν υπάρχει αμφιβολία πως η παγκόσμια έκρηξη αρδευτικών έργων, τα οποία διπλασίασαν την ποσότητα καλλιεργήσιμης γης τα τελευταία 30 χρόνια έχει τελειώσει. Χωρίς τα κατάλληλα συστήματα αποχέτευσης, η συνεχής άρδευση καταστρέφει σταδιακά τη γη, καθώς επίσης χείμαρρους ή ποτάμια που βρίσκονται κοντά, διότι η θερμότητα του άλατος εξατμίζει το νερό που χρησιμοποιείται για άρδευση, κι έτσι μένει το αλάτι. Η ιστορία αποδεικνύει πως τέτοιου είδους περιβαλλοντικές παρεκτροπές θα έχουν συνέπειες ανυπολόγιστης σημασίας. Η Σάντραλ Πόστελ μέλος του «Worldwatch Institute» εκτιμά πως 61 εκατομμύρια εκτάρια καλλιεργήσιμης γης με άρδευση έχει καταστραφεί εξαιτίας της συσσώρευσης άλατος, μειώνοντας τις σοδειές σε μια περίοδο όπου δεν υπάρχουν άλλες εκτάσεις γης προς καλλιέργεια.

Επίσης, η αποψίλωση επιφέρει παρόμοιες αρνητικές συνέπειες. Ο άνθρωπος για προσωπική του χρήση κόβει αλόγιστα δέντρα και άλλα είδη βλάστησης, των οποίων η ύπαρξη είναι απαραίτητη γιατί συγκρατούν το νερό και επαναφέρουν τα υδάτινα αποθέματα στο έδαφος. Το αλόγιστο κόψιμο των δέντρων επέφερε πλημμύρες και διάβρωση του εδάφους σε περίοδο βροχοπτώσεων, καθώς και μεγάλες ελλείψεις νερού σε περίοδο ξηρασίας. Επειδή τα δέντρα συγκρατούν και απορροφούν την υγρασία, η αποψίλωση μπορεί επίσης να επηρεάσει την ποσότητα βροχοπτώσεων σε μια περιοχή. Στην Αφρική για παράδειγμα η αποψίλωση είναι πιθανότατα υπεύθυνη για τα χαμηλά ποσοστά βροχοπτώσεων.

Επιπλέον όπου η βλάστηση είναι λιγοστή, η απομάκρυνση των θάμνων μπορεί να επηρεάσει τα καιρικά φαινόμενα της συγκεκριμένης περιοχής. Οι επιστήμονες επισημαίνουν πως ένα απογυμνωμένο από βλάστηση κομμάτι γης αντανακλά περισσότερη θερμότητα και προκαλεί ατμοσφαιρικά φαινόμενα, τα οποία μειώνουν τις βροχοπτώσεις. Επίσης η έλλειψη βλάστησης πετρώνει το χώμα και εμποδίζει την υγρασία που προέρχεται από τη γη. Τα φαινόμενα αυτά προκάλεσαν και την μείωση των βροχοπτώσεων στη Φλόριντα τα τελευταία 30 χρόνια.

Στις περιοχές με τη μεγαλύτερη ξηρασία στον κόσμο όπως για παράδειγμα στην Αφρική το κόψιμο των δέντρων και η βοσκή των ζώων προκαλεί ερημοποίηση. Οι περίοδοι ξηρασίας αναγκάζουν τους κατοίκους να καταφεύγουν και να εκμεταλλεύονται τις περιοχές με άφθονο νερό και βλάστηση. Όπως επισημαίνει και ο Robert N' draw, ένας περιβαλλοντολόγος στον ΟΗΕ: «Ολόκληρη η Ήπειρος απειλείται από τα φαινόμενα της ερημοποίησης».

ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΝΙΚΗ ΑΦΡΙΚΗ

Στην Αιθιοπία μια χώρα που ταλαιπωρείται από τον εμφύλιο πόλεμο και τις συχνές ξηρασίες πάνω από 1 εκατομμύριο άνθρωποι ταλαιπωρούνται από την πείνα και τον υποσιτισμό. Στόχος των κατοίκων είναι να αντλήσουν νερό από τον ποταμό Νείλο. μέρος του οποίου διασχίζει τη χώρα τους. Κάτι που ίσως φέρει σε σύγκρουση την Αιθιοπία με το Σουδάν και την Αίγυπτο, καθώς και αυτές χρειάζονται το νερό του Νείλου. Η Αίγυπτος συγκεκριμένα βρίσκεται σε άσχημη κατάσταση καθώς ο πληθυσμός της αυξάνεται ραγδαία, η χώρα βαρύνεται με χρέη 50 δισ. δολ. και επιπλέον σπαταλά μεγάλες ποσότητες ύδατος σε μη αποτελεσματικές τεχνικές ύδρευσης. Υπήρχε βέβαια ένα σχέδιο για την αύξηση της στάθμης του νερού του Νείλου. Η κατασκευή ενός καναλιού 360χλμ. το οποίο παροχέτευε νερό από το Νείλο σε μια ελώδη περιοχή του Sudan που λέγεται Sudd. Όταν ο Νείλος απλωθεί στην περιοχή του Sudd απορροφώνται μεγάλες ποσότητες ύδατος. Εάν ο ποταμός άλλαζε πορεία η ροή του θα αυξανόταν σημαντικά. Όμως οι περιβαλλοντολόγοι κρατούν στάση επιφυλακτική, γιατί κάτι τέτοιο θα μείωνε το μέγεθος της ελώδους περιοχής και θα έθετε σε κίνδυνο 400.000 ανθρώπους και πολλά είδη πτηνών, ψαριών και θηλαστικών. Οι συνεχείς διαμάχες ανάμεσα στα κράτη της περιοχής αυτής κάνουν αδύνατη την ειρηνική επίλυση διαφορών με θέμα τη χρήση του νερού.

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

Πριν από χρόνιαη Τουρκία φανέρωσε την επιθυμία της να χρησιμοποιήσει το νερό ως όπλο απειλώντας να αναμιχθεί στη ροή του ποταμού Ευφράτη στη Συρία. Η διαμάχη αυτή ξέσπασε όταν η Συρία υποστήριξε το ένοπλο κουρδικό κίνημα στην Τουρκία.

Το νερό είχε πάντα στρατηγική σημασία στη διαμάχη ανάμεσα στο Ισραήλ και την Ιορδανία, οι οποίες μοιράζονταν τον ποταμό Ιορδάνη. Κατά τη διάρκεια του πολέμου της φθοράς στα τέλη της δεκαετίας του '60, το Ισραήλ βομβάρδιζε επανειλημμένως το κανάλι της Ιορδανίας επιτυγχάνοντας έτσι την έλλειψη νερού. Η Ιορδανία σήμερα λαμβάνει νερό δύο φορές την εβδομάδα, τη στιγμή που η χώρα πρέπει να διπλασιάσει τα αποθέματα νερού εξαιτίας της αύξησης του πληθυσμού. Αντίθετα με την Αίγυπτο, η Ιορδανία εξαιτίας της ανεπάρκειας και σπατάλης του νερού στην γεωργία σκέφτεται τώρα τη δημιουργία φράγματος αξίας 350 δισ. δολαρίων στον ποταμό Yarmuk,  με σκοπό την αύξηση των αποθεμάτων νερού τόσο στην Ιορδανία όσο και στη Συρία.

Στην ίδια όμως κατάσταση βρίσκονται και 750.000 Παλαιστίνιοι στην περιοχή της Γάζας. Το Ισραήλ αντί να στηριχτεί στην τεχνολογία και να υλοποιήσει προγράμματα για τις γεωτρήσεις στις ακτές της Μεσογείου για την εκμετάλλευση 35 δισ. λίτρων υπόγειου ύδατος που διαφεύγει στην θάλασσα, χρησιμοποιεί μεθόδους βίας για να επιλύσει το πρόβλημα της έλλειψης νερού.

ΜΕΞΙΚΟ

Απορρίμματα, κακή πολεοδομία και αποδάσωση έχουν αυξήσει τα ήδη υπάρχοντα προβλήματα ύδατος στο Μεξικό. Όλες οι πηγές είναι μολυσμένες εξαιτίας των βιομηχανικών και χημικών αποβλήτων. Η Antonia Allantara , που  ζει σε μια από τις φτωχογειτονιές έξω από την πόλη του Μεξικού, παραπονιέται πως το νερό που τρέχει από τη βρύση είναι «κίτρινο και γεμάτο σκουλήκια». Ακόμα όμως και το μολυσμένο νερό δεν επαρκεί. Εξαιτίας των 20 εκατομμυρίων ατόμων που ζουν στο Μεξικό το επίπεδο των πετρωμάτων που είναι πλούσια σε νερό έχουν μειωθεί έως και 3,4 μέτρα ετησίως. Σύμφωνα και με κυβερνητική έρευνα το νερό θα περιορίσει καθοριστικά τη μελλοντική ανάπτυξη.

Στην πόλη του Μεξικού εκείνοι, οι οποίοι έχουν πρόσβαση στο σύστημα ύδρευσης και τους επιτρέπεται να το σπαταλούν και να πληρώνουν μόνο το 1/10 της πραγματικής αξίας του, είναι εκείνοι οι οποίοι ανήκουν στα μεσαία και υψηλά κοινωνικά στρώματα. Όσο για αυτούς που προέρχονται από τα χαμηλά κοινωνικά στρώματα αναγκάζονται να αγοράζουν από τους piperos και υδροπωλητές που αυξομειώνουν τις τιμές ανάλογα με τη ζήτηση.

Η.Π.Α.

Όμως και η Αμερική μαστίζεται από το παγκόσμιο πρόβλημα έλλειψης νερού. Σχεδόν τα περισσότερα από τα ποτάμια και τις λίμνες είναι μολυσμένα κσι οι δημόσιες πηγές είναι κλειστές λόγω μόλυνσης των υπόγειων νερών. Τα πιο σοβαρά όμως προβλήματα που αντιμετωπίζει η Δύση είναι οι κακοτεχνίές στα έργα, η κακή διαχείριση του ύδατος και η υπερβολική ξηρασία που ταλαιπωρούν τους ανθρώπους και καταστρέφουν το οικοσύστημα. Οι μηχανικοί κατασκευάζοντας κανάλια και φράγματα κατέστρεψαν τη φύση καθώς πίστευαν πως το πόσιμο νερό «χάνεται» όταν καταφεύγει στη θάλασσα. Επίσης, σοβαρό οικολογικόπλήγμα είναι η καταστροφή της αλιείας και των πτηνών. Η ξηρασία που επικρατεί στη Δύση δεν απειλεί ακόμα τη ζωή, αλλά πολλές κοινότητες αντιμετωπίζουν προβλήματα εξαιτίας της έλλειψης νερού. Αποτελεσματικότερα μέτρα οικονομίας και κατανομής του νερού ίσως μειώσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κοινότητες. Καθώς η γεωργία καταναλώνει το 80% με 90% του νερού στην περιοχή, το 10% που απομένει στh γη θα αυξήσει τη διαθέσιμη ποσότητα των αναγκών της πόλης στο 50%.

Στόχος των αρμόδιων φορέων είναι τώρα η εύρεση μεθόδων για την εκ νέου χρήση του νερού που αφήνεται ανεκμετάλλευτο, αφού με τα κατάλληλα τεχνικά έργα ακόμη και το μολυσμένο νερό μπορεί να γίνει πόσιμο ξανά. Όμως ψυχολογικοί και οικονομικοί είναι οι λόγοι που εμποδίζουν την έναρξη των τεράστιων έργων για την ανακύκλωση των βρώμικων νερών. Παρ' όλα αυτά τα μικρότερα προγράμματα αποδεικνύονται αποτελεσματικά. Στην περιοχή της Καλιφόρνιας οι υπεύθυνοι απομακρύνουν τις ποσότητες άλατος που περιέχονται στα βρώμικα νερά για να τα χρησιμοποιήσουν εν συνεχεία στην άρδευση. Κυκλοφορεί επίσης στην αγορά ένα υλικό το οποίο καθαρίζει το νερό απορροφώντας τα μεταλλικά στοιχεία και τις τοξικές χημικές ουσίες. Κάποιοι πάλι βρήκαν τρόπο να συγκεντρώσουν το νερό από τον αέρα. Μετατρέπουν την ομίχλη σε νερό παγιδέυοντας την υγρασία σε τεράστια νάιλον δίχτυα. Περισσότερο όμως ενδιαφέρον είναι το γεγονός πως υπάρχουν τεράστια αποθέματα νερού στη γη που δεν έχουν ακόμα ανακαλυφθεί. Όπως ανέφερε και ο Farouk El-Baz, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης, μετά από έρευνες ανακαλύφθηκαν υπόγεια αποθέματα νερού στη Σαχάρα και μάλιστα σε περιοχές με μεγάλη ξηρασία και ππιστεύει τώρα πως υπάρχουν διπλάσια αποθέματα νερού από ό,τι εκτιμούσαν στο παρελθόν.

Στην Καλιφόρνια εξαιτίας της κτηνοτροφίας χρησιμοποιούνται μεγάλες ποσότητες νερού. Η κτηνοτροφία όμως αποφέρει μόνο 92 εκατ. δολάρια εισόδημα σε μια χώρα όπου η γεωργική βιομηχανία αποφέρει κέρδη της τάξεως των 17 δισ. δολαρίων. Ωστόσο με ή χωρίς μέτρα για οικονομία στην κατανάλωση του νερού η Καλιφόρνια θα αντιμετωπίζει πάντοτε πρόβλημα απλά επειδή τροφοδοτείται  με νερό από ένα και μοναδικό κανάλι, στο οποίο μεταφέρεται νερό από τον ποταμό Δέλτα στο Σακραμέντο, 800 χλμ. νότια του Λος Άντζελες.

Υπάρχουν ωστόσο και ελπιδοφόρα μηνύματα. Γίνεται επιτακτικότερη η ανάγκη για την οικονομία στην κατανάλωση του ύδατος όσο και στον καθαρισμό του. Στην Ολλανδία παρουσίασαν ένα νέο ανιχνευτή νερού ο οποίος εντοπίζει culprits που μολύνουν τις υδάτινες οδούς. Έτσι πολλές εταιρείες συμφωνούν και συμμετέχουν πλέον στην προσπάθεια καθαρισμού του ύδατος. Ομως και η εικόνα για τα αποθέματα νερού δεν είναι ίσως εντελώς αρνητική. Σύμφωνα με εκπρόσωπο του World Institute Resources το 65% με 70% του νερού που χρησιμοποιεί ο άνθρωπος χάνεται μέσω της εξάτμισης ή της διαρροής.

Αντιμέτωποι με τη λειψυδρία οι αγρότες στην αμερικανική δύση απέδειξαν πόσο εύκολα μπορούν οι άνθρωποι να προσαρμοστούν. Μετά από την ενημέρωση και τις συμβουλές για τις μεθόδους εξοικονόμησης νερού οι αγρότες στο Τέξας μείωσαν το ποσοστό απώλειας του νερού από 40% σε 2%.

ΚΙΝΑ

Σύμφωνα με μια κυβερνητική έρευνα που έγινε πριν από 10 χρόνια τα αποθέματα νερού του κράτους αρκούσαν για 700 εκατομμύρια ανθρώπους. Αυτό ήταν άκρως ανησυχητικό μια και ο πληθυσμός άγγιζε τότε τα 900 εκατομμύρια. Σήμερα 50 πόλεις αντιμετωπίζουν προβλήματα λειψυδρίας, η γεωργία πλήττεται από τη μείωση των υδάτινων επιφανειών και την άρδευση. Στα πλεονεκτήματα της Κίνας συμπεριλαμβάνονται τα αποθέματα επιστημονικών επιτευγμάτων και η επιτυχία της στην μείωση της αύξησης του πληθυσμού. Οι Κινέζοι επιστήμονες κατάφεραν να αναπτύξουν σοδειές που άντεξαν στην ξηρασία και την αλατότητα.

Μερικά στοιχεία για την Ελλάδα και ιδιαίτερα για το Θεσσαλικό Κάμπο

Μόνο στο Νομό Λάρισας οι αρδευόμενες καλλιέργειες καλύπτουν 1.100.000 στρέμματα, από τα οποία τα 900.000 ποτίζονται από τις γεωτρήσεις, οι οποίες σ' όλη τη Θεσσαλία υπολογίζονται στις 13.000 . Σύμφωνα με τους γεωπόνους και τους γεωτεχνικούς του Θεσσαλικού κάμπου, οι βροχοπτώσεις στο Ν. Λάρισας το 2001 μειώθηκαν σε ποσοστό 12% με αποτέλεσμα η στάθμη του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα να έχει μειωθεί κατά δύο-τρία Μέτρα!!

Ο Νομός Καρδίτσας χρειάζεται 320.000.000 κ.μ. νερού για την άρδευση 600.000 στρεμμάτων, χωρίς να υπολογίζονται οι ποσότητες νερού που απαιτούνται για την ύδρευσξ του νομού. Από τη λίμνη πλαστήρα, η οποία είχε σχεςδιαστεί για να επιλύσει προβλήματα της ύδρευσης παροχετεύονται 1.700.000 κ.μ. νερού την ημέρα. Συνολικά για την ύδρευση και τη συντήρηση του φυσικού περιβάλλοντος (π.χ. συντήρηση οικοσυστημάτων όπως του Πηνειού) παροχετεύονται 236.000. κ.μ. νερού το χρόνο, ενώ απεναντίας για την άρδευση του Θεσσαλικού κάμπου αντλούνται από τη λίμνη 2 δισ. κ.μ. το χρόνο!!!

Δεν υπάρχουν σχόλια: