Τρίτη 20 Φεβρουαρίου 2018

Ηπειρος: Αντιδράσεις για τις εξορύξεις

Κάτω από τους υδρογονάνθρακες υπάρχει ο καπιταλισμός

Γιατί μια κοινοπραξία εταιριών ξεκινάει μια επένδυση σε ένα από τα πλέον «παρθένα» σημεία της χώρας, όντας σχεδόν… απαισιόδοξη στις δηλώσεις της για τα πιθανά ευρήματα; Η υπόθεση «έρευνα υδρογονανθράκων στην Ήπειρο» δεν είναι νέα, ούτε όμως αναπτυξιακή και αθώα.

Ένα από τα «οικόπεδα» ερευνών, των οποίων το δικαίωμα παραχώρησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στην κοινοπραξία Repsol-Energean, παίρνοντας το «νήμα» από εκεί που το άφησε η προηγούμενη κυβέρνηση, εκτείνεται σε αρκετά τετραγωνικά χιλιόμετρα (και) στην Ήπειρο. Περνάει μάλιστα μέσα από «παρθένες» περιοχές όπως το Ζαγόρι, από εκτάσεις που φημίζονται για το υδάτινο δυναμικό τους, το περιβαλλοντικό τους κεφάλαιο –που δεν παύει να απειλείται από διάφορες επιχειρηματικές δραστηριότητες– και, γενικώς, δεν είναι εκείνες που έρχονται στο μυαλό ως εκμεταλλεύσιμες για εξόρυξη πετρελαίου ή φυσικού αερίου.


Η υπόθεση «υδρογονάνθρακες στην Ήπειρο» έχει ιστορία σχεδόν ενός αιώνα, χωρίς ποτέ η διαδικασία να προχωρήσει πέρα από τα προκαταρτικά στάδια. Τώρα όμως και ενώ ο ορυκτός πλούτος της χώρας ξεπουλιέται στο όνομα της «ανάπτυξης» και της «εξόδου από την κρίση», η διαδικασία προχωράει γοργά και εν κρυπτώ. Είναι ενδεικτικό ότι η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων δεν συζητήθηκε ποτέ σε κορυφαίο αυτοδιοικητικό όργανο, παρά μόνο πέρασε από υποεπιτροπές της Περιφέρειας Ηπείρου. Οπότε διαβούλευση, σε οποιαδήποτε μορφή, δεν έγινε ποτέ, σίγουρα όχι δημόσια.

Λογικό και επόμενο ήταν να τονωθεί περισσότερο το κίνημα που έχει αναπτυχθεί τους τελευταίους μήνες κατά των ερευνών και εξορύξεων. Οι πρωτοβουλίες σημειώνουν ότι είναι άρρηκτα «δεμένα» τα δύο στάδια –έρευνα και εξόρυξη– και ότι οι κίνδυνοι είναι πάρα πολλοί και ποικίλοι.

Η συγκυρία των θερμών επεισοδίων στο Αιγαίο, επάνω ακριβώς στα «οικόπεδα ερευνών» για υδρογονάνθρακες, αναδεικνύει μια ακόμα διάσταση του ζητήματος. Ακόμα και αν δεν βρεθεί ούτε σταγόνα πετρέλαιο στην Ήπειρο, η περιοχή θα έχει ήδη συνδεθεί με τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς που, πλέον, «μετακινούνται» προς δυσμάς, με όχημα τα πετρέλαια. H έκρυθμη κατάσταση δεν χτυπάει απλά την πόρτα μας αλλά διαβαίνει το κατώφλι.

Κοντά σε αυτά, κινείται και το ιδεολόγημα της «ανάπτυξης». Μάλιστα, ολόκληρες ώρες ενημερωτικών εκδηλώσεων –κατόπιν εορτής βέβαια– αναλώθηκαν για να γίνει μια συζήτηση πάνω σε επί μέρους θέματα: Αν προκαλούνται σεισμοί, αν θα πληγεί η τουριστική βιομηχανία κλπ. Εκεί οι απαντήσεις είναι εύκολες και καθησυχαστικές, όπως το παράδειγμα του Πρίνου που φέρνει συχνά η κοινοπραξία ως «πρότυπο διπλής οικονομικής δραστηριότητας», τουριστικής και εξορυκτικής. Ωστόσο, ο κάμπος των Πεδινών στο Ζαγόρι, τα παράλια της περιοχής της Πάργας, τα νησιά του Ιονίου, δεν βρίσκονται στα ίδια τουριστικά μεγέθη και ήδη η αλόγιστη «τουριστική ανάπτυξη» δεν είναι φιλική ούτε με το περιβάλλον, ούτε με τους εργαζόμενους. Στα παράλια της Αδριατικής, η τουριστική φρενίτιδα έχει προκαλέσει ακόμα και διπλωματικά ζητήματα μεταξύ Αλβανίας και Ελλάδας, καθώς τα οικονομικά συμφέροντα είναι τεράστια. Περιβαλλοντολόγοι και μηχανικοί, πάντως, επισημαίνουν ότι ακόμα και τεχνικά ζητήματα δεν απαντήθηκαν επαρκώς και ότι οι «δυσάρεστες εκπλήξεις» είναι στην ατζέντα…

«Κουτσό» είναι επίσης το επιχείρημα της ανάπτυξης, αλλά και της «εθνικής ανεξαρτησίας», όπως τίθεται τουλάχιστον. Από τη μια, το ελληνικό κεφάλαιο μια χαρά πρωταγωνιστικό ρόλο παίζει στο θέμα των εξορύξεων και δεν έχει κανένα πρόβλημα να συμπλεύσει με οποιαδήποτε κυβέρνηση παίζει το παιχνίδι του. Και φυσικά, η ανάγκη για εκμετάλλευση των φυσικών πόρων αποκλειστικά και μόνο υπέρ των λαϊκών αναγκών δεν είναι μέσα στις προθέσεις του. Η «ανάπτυξη» που έχουν προβλέψει οι σχετικές μελέτες είναι εφήμερη –δεν είναι καν αρκετές οι προσλήψεις που προβλέπονται– και το εργασιακό καθεστώς (μισθοί κλπ) είναι όπως το έχουν διαμορφώσει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και οι προκάτοχοί της, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ: Από κακό έως άθλιο.

Το σίγουρο είναι ότι οι κάτοικοι των περιοχών δεν έχουν πειστεί για τις αγαθές προθέσεις και μεθόδους. Η Επιτροπή αγώνα δραστηριοποιείται όλο και πιο έντονα. Τη στήριξή της έχει εκφράσει η Αριστερή Παρέμβαση στην Ήπειρο ενώ, από το καλοκαίρι του 2017 κιόλας, υπάρχουν ανακοινώσεις όπως η κοινή της ΑΝΤΑΡΣΥΑ Λευκάδας, της Κίνησης Κομμουνιστών-Εργατικός Αγώνας και της Λαϊκής Ενότητας, αλλά και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στην Ήπειρο. Επίσης, θέση κατά των ερευνών έχει πάρει και η ΑΚΜΗ (Αριστερή Κίνηση Μηχανικών Ηπείρου) στο ΤΕΕ Ηπείρου.

άρθρου του Γιώργου Τσαντίκου στην εφημερίδα ΠΡΙΝ

Δεν υπάρχουν σχόλια: